________________
३०८
शान्त्याचार्य-ज्ञानकलश-विरचितम्
शा०टि. कोटिभिराकीर्णम् एकत्र सुमनसा देवानाम , अन्यत्र पुष्पाणाम् । अस्तोऽपि असाधोरपि । करणि: सादृश्यम् ॥
१६८) भोगवती पातालगङ्गा । वरोचनि बलिम् । 'अमरगिरिरिव प्राकारेण न वप्रकारेण यदि मेरुवप्राकारेण परिवृत, कथं न तटाकारेण वेष्टितम् ? अन्यत्र नूतनप्राकारेण परिवृत्तम्; कीदृशेन ? मेरुतटाकारेण । वैशम्पायनशापकथाप्रकममिव 'दुवर्णशुकनाशमनोरमम् एकत्र दु खवर्णनीयवैशम्पायनजनकतद्भार्यम् , अन्यत्र रूपमयसिंहस्थानरमणीयम् ; वैशम्पायनः शुकविशेषः । जीवमिव चित्रकर्मखचितप्रदेशम् एकत्र नानाज्ञानावरणीयादिकर्मव्या'तप्रदेशम् , अन्यत्र आलेख्यक्रियाखचितदेशम् । विदग्धकामिनीकेलिमन्दिरमिव मणितारावभासितोदरम् एकत्र रतिकूजितारावशोभितमध्यम् , अन्यत्र रत्ननारिकाशोभितमध्यम् । उत्तमपुरुषमिव विशालनेत्रहृत्क्रपाटम् एकत्र विस्तीर्णनयनहृदयकपाटम् , अन्यत्र विस्तीर्णनयनहारिकपाटम् । चक्रवर्तिसैन्यमिवानेकरत्नशारीकृतमत्तवारणपरिकरम् एकत्र अनेके नानारूपाः रत्नशारीकृताः 'मणिटञ्चकविहिताः मत्तधारणाः क्षीबकरिणः परिकरः परिच्छेदो यस्य तत् । तथोक्तम्, अन्यत्र अनेकरत्नैः शारीकृतानि मत्तवारणानि आसनस्थानविशेषाः परिकरो यस्य तत् तथोक्तम् ।
ता.टि. [शिशुपालवधे ६।२] । रम्भा देववेश्या । सप्तमात्रचित्रशिखण्डि० सप्तर्षि० । ०करणि सादृश्यम् । विग्रहवान् सशरीरः । धावन्त्या...दृष्ट्वा दृष्टिरपि धावति, अलिमाला अविस्पर्धा । सिञ्जान० शब्दायमान० । सिकता वालुका । च्छद० पत्राणाम् । संवाहनम् इभसुतः क्षेपणम् । आलीढकलमधुवारविद्याधर० मघुवारा मधुक्रमाः; ततो मधुवारायागता विद्याधरा मधुवारविद्याधराः; आलीढफला मधुवारविद्याधरास्तेषां द्वन्दानि । च्छेदचारु [च्छे इ.वत् [चारु ।।
१६८) दिग्भाग देवतायतनमिति सम्बन्धः । उत्तम्भित० उल्लासित० । अत्यशनम् अतिभोजनम् । भोगावती सर्पपुरी । वैरोचनः बलिः, यदने-[कार्थः-] 'वैराचनो रविसुते सुगते बलिदानवे' [४।२०१] । पलाश० पत्र । अलक्तकतुलपटलीकृत० तूल-स्य रू [इति यल्लोकभाषायामुच्यते तस्य; अनलक्तकतूलपटलानि अलतकतूलपटलीकृतानि । दाहावलोकनसकौतुक० कीहशो दवो भवतीति [कुतूहलेन इ यर्थः । वप्रः तटः । प्रतिमा० [प्रतिमा]भिः । परिक्षिप्त० वलयित० । आपादन करणम् । पट्ट० [पटू-]ऐः । पीठबन्ध० [पीठबन्ध-] स्य । कृताबलोकनमिन्द्रजालकेः अरूपत्वात् । प्रस्तुत० प्रारब्धः। मयूर० मयूर-ऐः ।
(1) BCS drops रिव. (2) BCS drop दुर्वर्ण...जीवमिव. (3) S वरणादि०; BC ०वरणेदि०. (4) B1 टङ्कच ०.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org