________________
સ્વરાય જ્ઞાન
તત્ત્વોના આધાર, આહાર અને નિહાર
गुदाधार धरणी तणो, लिंग उदकनो जाण । तेज धार चक्षु सुधी, वायु घ्राण वखाण ॥ २६१ ।।
श्रवण द्वार नभना कहा, शब्दादिक आहार । વિદ્યાનંત ફળ પાંચા, ગાળો ૩૨ નિદ્દાર ॥ ૨૬ર *
પૃથ્વી તત્ત્વનો આધાર ગુદા છે, જલ તત્ત્વના આધાર લિંગ છે, અગ્નિ તત્ત્વોના આધાર ચક્ષુ છે, વાયુ તત્ત્વના આધાર નાસિકા છે અને આકાશ તત્ત્વને આધાર કપુટ છે. તે પાંચ(તત્ત્વો)ના શબ્દ આઢિ આડુાર તેમ જ તે પાંચ (તત્ત્વો)ના નિહાર પણ જાણા – એમ ચિદાનંદ કહે છે. (૨૬૧-૨૬૨)
યુદ્ઘ-કરણ માટે વર તથા યુદ્ધ-પ્રસંગના પ્રશ્નો
चंद चलत नवि चालीये, जुद्ध करणकूं मीत | રજત ચંદ્રË તેના, શત્રની દૌય ગીત ॥ ૨૬૩ ।।
હે મિત્ર! ચંદ્રેશ્ર્વર ચાલતી વખતે યુદ્ધ કરવા માટે ન જઈએ (કારણ કે) ચંદ્રસ્વર ચાલતી વખતે (યુદ્ધ કરવા) જવાથી, તેના (અર્થાત્ યુદ્ધ કરવા જનારના) શત્રુના વિજય થાય છે. (૨૬૩)
दिवसपति स्वर मांहि जे, युद्ध कारणकूं जाय । વિનય હદે સંગ્રામમ, શત્રુસૈન પાય || ૨૬૪ ||
સૂર્યવર ચાલતી વખતે જે મનુષ્ય યુદ્ધ કરવા માટે જાય તે સંગ્રામમાં વિજય પ્રાપ્ત કરે છે અને તેના શત્રુની સેના નાસી છૂટે છે. (૨૬૪)
अपना स्वर दक्षण चले, शत्रुना पण तेह |
जीत लहे संग्राम में, प्रथम चढे नर जेह ॥ २६५ ॥
www
પદ
* તત્ત્વાના આધાર આદિ ઇતર ગ્રન્થામાં ભિન્ન-ભિન્ન નજરે પડે છે.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
