________________
(૧૧) “સમાધિ અને “સમાપત્તિ ભ,
(૧૬૮)
બેડા.
આસે વદી–૧૧ સમાધિઃ
“अहमिको खलु सुद्धो
दंसणनाणमइओ सयाऽरूवी । नवि अस्थि मज्झ किंचि वि
अन्नं परमाणुमित्तं पि॥१॥" અથ– હું એક છું, નિચે શુદ્ધ છું, સદા દર્શન-જ્ઞાનમય છું, અરૂપી છે. અન્ય પરમાણુ માત્ર – થોડું પણ મારું નથી. ૧
આ લેક વડે નિશ્ચયનયની ભાવનામાં જેટલો વખત લીન રહેવાય તેટલે વખત લીન રહેવાને અભ્યાસ પાડવાથી ચિત્ત-સમાધિને અનુભવ કરી શકાય છે.
અ. (૧૬)
તા. - સમાપત્તિ :
વ્યવહારનું લક્ષ્ય નિશ્ચય છે. નિશ્ચયના લક્ષ્ય વિના વ્યવહાર દુનિય બને છે. અહદાકાર ઉપગ એ આગમથી ભાવ-નિક્ષેપ છે. તે ઉપગને
જ્યારે આત્મ-પરક બનાવવામાં આવે ત્યારે તે નિશ્ચયનય બને છે. નિશ્ચયમાં અભેદ છે તે દ્રવ્યાકિનયના સંગ્રહમાં અંતર્ભાવ પામે છે.
જિનની આજ્ઞા માને તે જૈન. તે આજ્ઞા બે પ્રકારની છે – વ્યવહાર અને નિશ્ચય. વ્યવહારથી અરિહંતનાં નામ, આકૃતિ, દ્રવ્ય, ભાવની આરાધના – ઉપાસના જ્યારે નિશ્ચયના લક્ષ્યવાળી બને ત્યારે તે ઉપાસના મટી સમુપાસના – સમ્યગ-ઉપાસના બને છે. સર્વક્ષેત્ર અને સર્વકાળના
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
