________________
૧૩ર
અધ્યાત્મપત્રસાર
ध्यायेद्वालाग्रसन्निभम् । વાળના અગ્રભાગ જેવું સૂક્ષ્મ – તેજસ્વી – તેનું ધ્યાન કરવું જોઈએ – લખ્યું છે – પછી તરત જ અવ્યક્તને સાક્ષાત્કાર થાય છે એટલે અનાહતનું સ્વરૂપ જે મૂલાધારથી શરૂ થાય છે તે બ્રહ્મરંધ્રમાં અવ્યક્ત રૂપે પૂરું. થાય છે – તેથી બન્ને એક જ માર્ગમાં અને અનાહત ઉર્ફ અવ્યક્ત લખવામાં મને વાંધે જણાતું નથી. શાસ્ત્રકાર શ્રી હેમચંદ્રસૂરિજી તેમની ટીકામાં અનાહત અને અવ્યક્તને નિર્દેશ કરતાં એમ જ જણાવે છે. પૃષ્ઠ ૧૭૩ ઉપર અમે જણાવ્યું છે કે ૩ઈના ઉચ્ચારણથી મૂલાધારમાંથી અવ્યક્ત ધ્વન્યાત્મક નાદ ઉસ્થિત થાય છે.
અ.
(૧૧૬)
તા. ૬-૮-૬૯ તા. ૧-૮–દના “પ્રબુદ્ધ જીવનમાં પહેલા જ લેખ કુંડલિની વેગને છે. તે વાંચી જશે. તેમાં પૃષ્ઠ ૭ર ઉપર ડાબા હાથના કેલમની પંક્તિ ૧૪માં કુંડલિની ત્રણ રીતે જાગ્રત કરી શકાય છે, તેમ લખ્યું છે તેમાં પહેલી રીતમાં પ્રાણાયામ ઉપરાંત અનન્ય-ભક્તિ આદિ યૌગિક ક્રિયાઓ દ્વારા જણાવ્યું છે એટલે કુંડલિની યેગના અનેક રસ્તા છે. ગુરુદ્વારા શકિત સંચાલન એ સૌથી સરલ રસ્તો છે. આછું સંચાલન સ્પર્શથી, વાણુથી, દૃષ્ટિથી અથવા વિચારબળથી કરાય છે. હું જામનગર હતા ત્યારે ગુળવણુ મહારાજે જે સંચાલન પુનાથી કર્યું તે વિચારબળથી.
આપણામાં જ્યારે આચાર્ય પદવીનું પ્રદાન થાય છે ત્યારે ગુરુ કર્થમાં મંત્ર કહે છે, તે વસ્તુત: વાણીથી સંચાલન છે તેથી શિષ્યમાં શક્તિનું અવતરણ થાય છે અને ગુરુ શક્તિહીન શવ થઈ જાય છે. આ પ્રમાણે રામકૃષ્ણ પરમહંસે શક્તિનું સંચાલન સ્વામી વિવેકાનંદમાં કર્યું હતું અને પિતાને શક્તિ જોઈતી નહતી એટલે પાછળની જિંદગી શકિતહીન તરીકે જ કાઢી; જ્યારે આપણું આચાર્યગુરુ શક્તિ – પ્રદત્ત શિષ્યને ગુરુ તરીકે પ્રણિપાત કરે છે અને જે દી પોતે જ પ્રગટ છે તેમાંથી પિતાની શક્તિને દી પાછો પ્રગટાવે છે અને પોતે શક્તિ મેળવી લે છે. આ વસ્તુ તેમાં બહુ વિગતે સમજાવી છે.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org