________________
ઉવસગ્ગહર સ્તોત્ર સ્વાધ્યાય
: ૧૧૧ : દેવે કહ્યું–આ પ્રિયંકર પુણ્યવાન છે તેને રાજ્ય આપ, અન્ય કઈ પણ આ સભા માં રાજ્યને યોગ્ય નથી.
રાજાએ કહ્યું-હાર ચોરનારાને રાજ્ય આપવું યોગ્ય નથી. કારણ કે કુરાજાના રાજ્યમાં પ્રજાને સુખ ન હોય.
દેવે કહ્યું-રાજન્ ! જે તે દેશનું સુખ અને પ્રજાનું સુખ ચાહતે હોય તે રાજ્ય ઉપર ઉત્કૃષ્ટ પુણ્યવાળા પ્રિયંકરને સ્થાપન કર. આ કુમાર નિરપરાધી છે. તેને છોડી દે. એણે હાર લીધો નથી. ભંડારને તાળું માર્યા પછી ત્યાં જવાની શક્તિ આનામાં કયાંથી હેય હાર તે તારા ભંડારમાંથી મેં લઈને આટલા દિવસ મારી પાસે રાખ્યો હતો અને તે રાજ્યને યોગ્ય પુરુષને જણાવવા માટે રાખ્યું હતું અને આજે મેં જ તે હાર તારી આગળ આ પ્રિયંકરના મસ્તક ઉપરથી પ્રકટ કર્યો છે.
આ સાંભળી રાજાએ કુમારને મુક્ત કર્યો. રાજાએ કહ્યું-મારા પુત્રને રાજ્ય આપે ને ?
દેવે કહ્યું-તારા પુત્રનું આયુષ્ય અલ્પ છે. બીજું તે પ્રજાપ્રિય નથી. રાજન્ ! જે આ વાત તને ન બેસતી હોય તે આ સભામાં ચાર કુમારિકાઓને બોલાવી તિલક કરાવ. આ સભામાં જે કંઈને પણ પ્રથમ તિલક તેઓ પિતાની ઈચ્છાથી કરે તે જ રાજા થાવ. સૌએ આ વાત કબૂલ કરી. કુમારિકાઓને બેલાવાઈ, હાથમાં કંકાવટી આપીને સભામાં બેઠેલાઓને તિલક કરવાનું તેમને કહેવાયું. તેમણે પ્રથમ તિલક પ્રિયંકરને જ કર્યું. ઉપરાંત દેવે ચારે કુમારિકાઓના મુખમાં પ્રવેશ કરી ચાર શ્લોક કહ્યા.
પહેલી બેલીઃ હે પ્રિયંકર નરેન્દ્ર! તું સદા જિનભક્ત થા. શૂરવીરોમાં તું પ્રથમ છે તેથી પ્રજાની સુખપૂર્વક રક્ષા કરજે.
બીજી બેલીઃ જ્યાં પ્રિયંકર રાજા છે ત્યાં નિરંતર સુખ છે અને તે જ દેશમાં વસવું જોઈએ. કારણ કે ત્યાં નિશ્ચિત સુકાળ છે.
ત્રીજી બોલીઃ અશોકનગરમાં પિતાના પુણ્યના પ્રભાવથી પ્રિયંકર તેર વર્ષ રાજ્ય કરશે.
ચેથી બેલીઃ આ પ્રિયંકરના રાજ્યમાં કેઈને પણ રોગ, દુકાળ, મરકી, ઈતિ, ચાર, વૈર તથા ભય થવાના નથી.
તરત જ પ્રિયંકર ઉપર પુષ્ટવૃષ્ટિ થઈ. અશોકચન્દ્ર રાજાએ પણ પિતાના હાથે પ્રિયંકરને તિલક કર્યું. મુખ્ય મુખ્ય રાજપુરુષએ પ્રિયંકરને રાજ્યાભિષેક કર્યો. પ્રિયં કરની આજ્ઞા સર્વત્ર ફેલાવાઈ, પટ્ટ ઉપર પ્રિયંકરને બેસાડયા, છત્ર ધરાયું અને આગળ દેવાંગનાઓ નૃત્ય કરવા લાગી. શ્રેષ્ઠ પુરુષે હર્ષ પામ્યા. સ્વજને સંતેષ પામ્યા અને માતા-પિતા પણ અત્યંત આનંદિત થયા. “પ્રિયંકરને દેવતાએ રાજય અપાવ્યું” એમ
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
