Page Text
________________
[ स्वोपशवृत्ति-गुर्जरभाषाभावानुवादयुते કારણ કે તે (શય્યાતરપિંડાદિને ઉપગ વગેરે) સ્થાનેથી તે સુવિહિત સાધુઓને પણ પાશ્વસ્થાદિ ભાવની પ્રાપ્તિ થાય છે, અર્થાત્ તેઓ પણ પાર્થસ્થ વગેરે બની જાય છે. એથી ચંપકમાળાના દષ્ટાંતને ઉપનય પણ તત્ત્વથી ઘટી શકે નહિ. - અહીં આ કથા છે --ચંપકપ્રિય એક કુમાર ચંપકમાલાને મસ્તકે ધારણ કરીને અશ્વ ઉપર બેસીને જાય છે. અશ્વ કરવાથી ઉછળેલા એવા તેની ચંપકમાળા વિષ્કામાં પડી. માળા લઈ લઉં એમ વિચાર કર્યો. પણ વિઝા લાગેલી જોઈને મૂકી દીધી. તે ચંપકકુમાર પુષ્પો વિના શાંતિ પામતું નથી. તે પણ સ્થાનદેષના (અશુચિના) કારણે ચંપકમાળાને મૂકી દીધી. આને ઉપનય આ પ્રમાણે છે :-ચંપકમાળા તુલ્ય સાધુએ અને વિષ્ઠા તુલ્ય પાસસ્થાને છે. તેથી જે વિશુદ્ધ પણ સાધુ વિષ્ઠા તુલ્ય પાસાદિની સાથે भणे , २२ ते ५ त्याग ४२१। योग्य भने छे. [१२६] अधिकृतार्थप्रसाधनायैव दृष्टान्तान्तरमाह
पक्कणकुले वसंतो, सउणीपारो वि गरहिओ होइ ।
इय गरहिआ सुविहिया, मज्झि वसंता कुसीलाणं ॥१२७॥ ... 'पक्कणकुले'त्ति । इयं च गाथा यद्याप प्रागपि व्याख्याता तथापि स्थानानुसारेण सम्प्रत्यपि व्याख्यायते-'पक्कणकुलं' गर्हितकुलं तस्मिन् पकणकुले वसन् पारं गतवानिति पारगः शकुन्याः पारगः शकुनीपारगः, असावपि 'गर्हितो भवति' निन्द्यो भवति, शकुनीशब्देन चतुर्दशविद्यास्थानानि परिगृह्यन्ते, 'इय' एवं गर्हिताः 'सुविहिताः' साधवो मध्ये वसन्तः 'कुशीलानां' पार्श्वस्थादीनाम् । अत्र कथानकम् - "एगस्स धिज्जाइअस्स पंच पुत्ता सउणीपारगा। 'तत्थेगो मरुगो एगाए दासीए संपलग्गो, सा मज्जं पियति, इमो ण पियति, तीए भन्नइ-जइ तुम पियसि तो णे सोहणा रती होज्जा, इहरा विसरिसो संजोगो त्ति, एवं सो बहुसो भणेतीए पाइओ, सो पढम पच्छन्नं पियति, पच्छा पायर्ड पिबिउमाढत्तो, पच्छा अतिप्पसंगेणं मंसासेवी संवुत्तो, पक्कणेहिं सह लोट्टेउमाढत्तो, तेहिं चेव सह क्खाइ पिबति संवसति य, पच्छा पिउणा सयणेण य सव्वबज्झो अप्पवेसो कओ। अन्नया सो पडिलग्गो, बितिओ से भाया सिणेहेण तं कुडिं पविसिऊण पुच्छति देति य से किंचि, सो पिउणा 'उवलंभिऊण निच्छूढो । ततिओ बाहिरपाडए ठिओ पुच्छइ विसज्जेइ से किंचि, सो वि णिच्छूढो । चउत्थो परंपरएण दवावेइ सो वि णिच्छूढो । पंचमो गंधं पि णेच्छइ । तेण मरुएण करणं च पडिऊण सव्वस्स घरस्स सो सामी कओ, इयरे चत्तारि वि बाहिरा कया लोगगरहिया य जाया, एस दिठंतो । उवणओ से इमो-जारिसा पक्कणा तारिसा पासत्थादी, जारिसो धिज्जाइओ तारिसो आयरिओ, जारिसा पुत्ता तारिसा साहू, जहा ते निच्छुढा एवं णिच्छुभंति कुसीलसंसगि करिता गरहिआ य पवयणे भवंति, जो पुण परिहरइ सो पुज्जो साइअपज्जवसिअं णिव्वाणं पावइ"त्ति ॥१२७।।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org .
| SR No. | 001508 |
| Book Title | Gurutattvavinischay Part 2 |
| Original Sutra Author | Yashovijay Upadhyay |
| Author | Rajshekharsuri |
| Publisher | Jain Sahitya Vikas Mandal |
| Publication Year | 1987 |
| Total Pages | 294 |
| Language | Prakrit, Sanskrit, Gujarati |
| Classification | Book_Devnagari, Principle, & Religion |
| File Size | 21 MB |