Page Text
________________
आचार्यश्रीविजयनन्दनसूरिभगवत्प्रणीतं आचेलक्यतत्त्वम् ॥ एव द्वितीयः कल्पः । अत एव च श्रीमद्भिरभयदेवसूरिभगवत्पादैः 'तित्थगरऽसंतचेला' इति पञ्चाशकवचनेऽनुक्तमपि तस्य व्याख्याने 'शकोपनीतदेवदूष्यापगमानन्तर मिति शेषीकृतम् । तथा च तीर्थकराणां देवदूष्यानपगमं यावदसदचेलकत्वाभावेऽपि न क्षतिः । नाऽपि देवदूष्यानपगमं यावत् सदचेलकत्वस्य सचेलकत्वस्य वाऽपि स्वीकारे प्राक्प्रदर्शितः स्वाभिमतकल्पविरोधगन्ध इति चेत् ।
न । तथाऽपि चतुर्विशतेरपि जिनानामचेलकत्वमिति स्वाभिमतासिद्धेः । अचेलकत्वं ह्यत्राऽसदचेलकत्वमेवाऽभिमतम् । तच्च देवदूष्यापगम एव । स च सर्वेषामसिद्ध एव । चतुर्विशतेरपि जिनानां देवदूष्यापगमो भवतीत्यत्र प्रमाणाभावात् । चतुर्विंशतावपि जिनेषु केषाञ्चित्सर्वदा देवदूष्यसद्भावाभ्युपगमेऽपि व्यपगतदेवदूष्यास्तीर्थकरा असदचेला एवेति स्वाभिमतकल्पाविरोधाच्च । पूर्वोक्तबाधितार्थाव्यवच्छेदाच्चेति।
अथ पूर्वोक्तद्वितीयपक्षानुसारिणः प्रष्टव्याः । उक्तकल्पद्वये किं प्रथमः कल्पोऽभिमतो भवतां द्वितीयो वेति । तत्र प्रथमकल्पस्य स्वपक्षे दोषाकरत्वेऽपि स्वपक्षपुष्टावकिञ्चित्करत्वमेव । द्वितीयः कल्पस्तु स्वपक्षे दोषाधायक एव । तथा हि"द्वाविंशतेर्जिनानां सर्वदा सचेलकत्वमेव । प्रथमान्तिमयोश्च देवदूष्यानपगमं यावत् सचेलकत्वम्, देवदूष्यापगमे चाऽसदचेलकत्वरूपमचेलकत्व-" मिति हि स्वपक्षः । तस्य च 'तीर्थकरा असदचेला एवे' ति कल्पेन तीर्थकरेष्वसदचेलकत्वायोगव्यवच्छेदस्य असदचेलकत्वभिन्नस्य सचेलकत्वादेनिवृत्तेश्च बोधनेन स्पष्ट एव बाध इति ।
न च, द्वितीयकल्पस्याऽयं तात्पर्यार्थः । तथा हि-तीर्थकरा यद्यचेलका भवेयुस्तदाऽसदचेलका एव । अन्यथा तु सचेलका एव, न तु मुनिवत् सदचेलकाः । यथा-'संताचेला भवे सेसा' इत्यस्य शेषमुनयो यद्यचेलका भवेयुस्तदा सदचेलका एव, न तु तीर्थकरवदसदचेलकाः । इतरथा सचेलका एवेति तात्पर्यार्थः । तथा च, यथा शेषमुनीनां सचेलकत्वं सदचेलकत्वं चेति द्वयमपि 'संताचेला भवे सेसा' इति सूत्रस्य तात्पर्यविषयस्तथा 'तित्थगर असंतचेला' इत्यस्याऽपि सूत्रस्य तीर्थकराणां सचेलकत्वमसदचेलकत्वं चेति द्वयमपि तात्पर्यविषयः । इति दूरापास्तमेव पूर्वोक्तं स्वपक्षदोषाधायकत्वं द्वितीयपक्षानुसारिणां द्वितीयकल्पस्येति, वाच्यम् ।
तीर्थकृतां सदचेलकत्वस्याऽपि प्रमाणविषयत्वस्य वक्ष्यमाणत्वात्, तादृशतात्पर्यार्थकल्पनायां प्रमाणाभावाच्च । तदा हि तादृशतात्पर्यार्थकल्पना स्याद् यदा
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 001472 |
| Book Title | Granthtrai |
| Original Sutra Author | Vijayanandsuri |
| Author | Shilchandrasuri |
| Publisher | Jain Granth Prakashan Samiti |
| Publication Year | 1999 |
| Total Pages | 176 |
| Language | Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & Literature |
| File Size | 9 MB |