________________
शब्दार्थ
छाया
वच्छहे -वृक्षात् । गृहइ-गृहाति । फल इ-फलानि । जणु-जनः । कडुकटून् । पल्लव-पल्लवान् । वज्जेइ-वर्जयति । तो-वि-ततः अपि, तथा
अपि । महद्दमु-महाद्रुमः । सुअणु-सुजनः। जिव-यथा, इव । ते-तान् । उच्छंगि-उत्सङ्गे । घरेइ-धरति । जनः वृक्षात् फलानि गृह्णाति, कटून् पल्लवान् (तु) वर्जयति । तथा अपि महाद्रुमः सुजन इव तान् उत्सङ्गे धरति ॥ मनुष्य वृक्षों से कल ग्रहण करता है, (जबकि) कड़वे पत्तों का त्याग करता है । फिर मी महान वृक्ष, सञ्जन की भौति, उन्हें ( = मनुष्यों को) उत्संग में धारण करता है। वच्छहु गृहइ । वृक्ष से स्वीकार करता है ।
अनुवाद
उदा०
337
वृत्ति
उदा०
शब्दार्थ
भ्यसो हुँ ॥ अपभ्रंशेऽकारात् परस्य भ्यसः पञ्चमी-बहुवचनस्य हुँ' इत्यादेशो भवति । अपभ्रंश में (संज्ञा के अंत्य) 'अ'कार के बाद आते पंचमी बहुवचन के ‘-भ्यस्' (प्रत्यय) का ‘-हुँ' ऐसा आदेश होता है । दूरुड्डाणे पडिउ खलु अप्पणु जणु मारेइ । जिह गिरि-सिंगहुँ पडिअ सिल अण्णु वि चूरु करेइ ॥ दूरुड्डाणे-दूरोड्डानेन । पडिउ-पतितः । खलु-खलः । अप्पणु-आत्मानम् । जणु-जनम् । मारेइ-मोरयति । जिह-यथा । गिरि-सिंगहँ-गिरिशृङ्गेभ्यः । पडिअ-पतिता । सिल-शिला । अण्णु-अन्यद् । वि-अपि । चूरु करेइ-चूर्णीकरोति ॥ दरोडानेन पतितः खलः आत्मानम् जनम् (च अपि) मारयति । यथा गिरिशृङ्गेभ्यः पतिता शिला अन्यद् अपि चूर्णीकरोति ॥ दूर तक उड्डयन करने के (बहुत ऊँचे चढ़ने के कारण गिरा हुआ दुर्जन खुद को (तथा अन्य) मनुष्य को (भी) मारता है- जैसे गिरिशग पर से गिरती शिला अन्य को भी चूरती है ।
छाया
अनुवाद
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org