________________
१०३
वृत्ति
439
क्त्व इ-इ-इवि-अवयः ॥ 'कत्वा' का 'इ', 'इउ', 'इवि', 'अवि' । अपभ्रंशे क्त्वा-प्रत्ययस्य 'इ', 'इउ', 'इवि', 'अवि' इत्येते चत्वार आदेश। भवन्ति । अपभ्रंश में करवा' प्रत्यय के 'इ', 'इउ', 'इवि', 'अवि' ऐसे चार
आदेश होते हैं । उदा० (१) हिअडा जइ वेरिअ घणा तो कि अभि चडाहुँ ।
अम्हाहं बे हत्थडा जइ पुणु मारि मराहु ॥ शब्दार्थ हिअडा-हृदय । जइ-यदि । वेरिअ-वैति: । घणाः-बहवः । तो-ततः ।
किं-किम् । अभि-अभ्रे | चडाहुँ (दे.)-आमहामः । अम्हाहं-- अस्माकम् । बे-दौ । हत्थडा-हस्तौ । जइ-यदि । पुणु-पुनः । मारि
मारयित्वा । मराहु-म्रियामहे । छाया हृदय, यदि वैरिणः बहवः ततः किम् अभ्रे आरुहामः । अस्माकम्
(अपि) द्वौ हस्ती । यदि पुनः म्रियामहे. (तर्हि) मारयित्वा ॥ अनुवाद हे हृदय, दुश्मन कई (हैं), तो (इस से) क्या आकाश में चढ़ जायेंगे ?
हमारे (तो) दो हाथ (तो हैं) । यदि मरेंगे (तो) भी मारकर (मरेंगे)। वृत्ति इउउदा० (२) गय-घड भंजिउ जंति । (देखिये 395/5) बृत्ति इवि-- उदा० (३) रक्खइ सा विस-हारिणि बे कर चुम्बिवि जीउ ।
पडिविम्बिअ-मुंजालु जलु जेहि अ-डोहिउ पीउ ॥ शब्दार्थ
___ रक्खइ-रक्षति । सा-सा । विस-हारिणि-विष-हारिका ( = पानीय
हारिका) । बे-द्वौ । कर-करौ । चुम्बिवि-चुम्बित्वा । जीउ-जीवितम् । पडिबिम्ब अ-मुंजालु-प्रतिबिम्बित-मुञ्जवत् । जलु-जलम् । जेहि -याभ्याम् ।
अ-डोहिउ (दे.)-अ-कलुषितम् । पीउ-पीतम् । छाया
सा पानीय-हारिका (तौ) द्वौ करौ चुम्बित्वा जीवितम् रक्षति, याभ्याम् प्रतिविम्बित-मुञ्जका जलम् अ-कलुषितम् पीतम् ।।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
