________________
423
वृत्ति
___423
हुहुरु-घुग्ध्यादयः शब्द-चेष्टानुकरणयोः ॥ 'हुहुरु', 'घुग्छि' आदि शब्द और चेष्टा के अनुकरण के लिये । अपभ्रंशे हुहुर्वादयः शब्दानुकरणे घुग्भ्यादयश्चेष्टानुकरणे यथासङ्ख्यं प्रयोक्तव्याः । अपभ्रंश में क्रपशः शब्दानुकरण के लिये 'हुहरु' आदि और चेष्टानुकरण
के लिये 'घुग्घि' आदि के प्रयोग करें । उदा० (१) मइँ जाणिउ बुड्डीसु इउँ पेम्म-द्रहि हुहुरु-त्ति ।
नवरि अचिंतिय संपडिय विधिय-नाव झडत्ति ।
शब्दार्थ मई-मया । जाणि उ-ज्ञातम् । बुडीसु (दे.)-मक्ष्यामि । हउँ-अहम् ।
पेम्म-हि-प्रेम-द्रदे । हुहुरु-त्ति-'हुहुरु' इ-ि शब्दं कृत्वा । नवरि (दे.)प्रत्युत । अचिंतिय-अचितिता । संघडिय-संपतिता ( = संप्राप्ता)। विप्षिय
नाव-विप्रिय-लौः । झडत्ति-झटिति । छाया मया ज्ञातम्, अहम् प्रेम-द्रदे 'हुहुरु' इति शब्दं कृत्वा मंश्यामि (इति)।
प्रत्युत अचिन्तिता झटिति विप्रिय-नौः संप्राप्ता । अनुवाद मैंने सोचा कि मैं प्रेम के भंवर में हहराते हुए डूब जाउँगी । ऐसे
अचानक (प्रियके) अपराध रूपी नौका फट से हाथ आ गयी । वृत्ति आदि-ग्रहणात् । सूत्र का आदि (शब्द) लेते हुएउदा० (२) खज्जइ नउ कसरक्केहि पिज्जइ नउ घुटेहि ।
एवइ होइ सुहच्छडी पिएँ दिढे नयणेहि ॥ खज्जइ-खाद्यते । नर-न । कसरबकेहि -कसरक इति शब्दं कृत्वा । पिज्जइ-पीयते । नउ-न । धुंटेहि -'धुंट' इति शब्दं कृत्वा । एवं-एकमेव । होइ-भवति । मुहच्छडी-सुखासिका । पिएँ-प्रियेन । विठे
दृष्टेन । नयणेहि -नपनाभ्याम् । छाया 'कसरका' इति शब्दं कृत्वा न खाद्यते । “धुंट' इति शब्दं कृत्वा न
पोयते । एवमेव नयनानाम् दृष्टेन प्रियेन सुखासिका भवति ।
शब्दार्थ
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org