________________
शब्दार्थ
छाया
अनुवाद
शब्दार्थ
छाया
अनुवाद
उदा० (३) जामहि विसमी कज्ज- गइ
तामहि अच्छउ इयरु जणु
407
वृत्ति
"
तिलहुँ -तिलानाम् । तिलत्तणु-तिलत्वम् । ताउँ तावत् । पर- मात्रम् एव । जाउँ - यावत् । न-न । नेह - स्नेहाः । गलति - गलन्ति । नेहि-स्नेह | पण टूटइ-प्रणष्टे । ते-ते । ज्जि-एव तिल-तिला: । तिल-तिलाः । फिटविनष्ट्वा । खल- खलाः । होंति - भवन्ति ।
तिलानाम् तिलत्वम् तावत् एव, ते एव तिलाः, तिला : नष्ट्वा खलाः भवन्ति ।
६६
तिल का तिलत्व तब तक ही होता है, जब तक ( उनका ) स्नेह ( = प्रेम, तेल) गल नहीं जाता । स्नेह नष्ट होने पर वही तिल तिल न रह कर 'खल' (= खली, घठ) बन जाते हैं ।
♡
यावत् स्नेहाः न गलन्ति । स्नेहे प्रणष्टे
।
आस्ताम् । इयर - इतरः अंतर - अन्तरम् । देव ददाति ।
जाहि यावत् । विसमी - विषमा । जीवानाम् । मज्झे - मध्ये
कज्ज - गइ - कार्य - गतिः । जीवहँएइ - ऐति । तामहि - तावत । अच्छउ
।
जणु - जनः । सुअणु-वि-मुजनः अपि ।
जैसे प्राणियों के बीच (ही), औरों की क्या
लगते हैं) ।
जीवहँ मज्झे एइ | सुअणु-वि अंतर देइ ||
योवत् जीवानाम् मध्ये विषमा कार्य - गतिः एति तावत् आस्ताम् इतरः जनः, सुजनः अपि अन्तरम् ददाति ।
Jain Education International
विषम दशा आती है ( = आ घिरती है) वैसे बात करें - सज्जन भी दूरी रखते हैं (= रखने
वा यत्तदतोर्डेवडः ॥
विकल्प में 'यद्', 'तद्' के 'अतु' का डित् ऐसा 'एवड' |
अपभ्रंशे 'यद्' 'तद्' इत्येतयोरत्वन्तयोत्रवित्तात्तोर्वकारादेरवयवस्य त्ि 'एवs' इत्यादेशो वा भवति ।
अपभ्रंश में अंत में 'अतु' हो ऐसे 'यद्', 'तद्' के- (अर्थात् ), 'यावत्', ' तावत्' के वकार से आरंभ होते अंश का डित् ऐसा 'एवड' आदेश विकल्प में होता है ।
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org