________________
कलिकालसर्वज्ञश्रीहेमचन्द्राचार्यप्रणीतं
(षष्ठं पर्व स च्युत्वा फाल्गुनशुक्लद्वितीयायां निशाकरे । रेवतीस्थे महादेव्या: देव्याः कुक्षाववातरत् ।।२७।। चतुर्दश महास्वप्नांस्तीर्थकृज्जन्मसूचकान् । सुखसुप्ता निशाशेषे महादेवी ददर्श सा ॥२८॥ तस्या: पीडामतन्वानस्तन्वानश्च तेनुश्रियम् । ज्ञानत्रितयसंयुक्तो गर्भो गूढमवर्धत ॥२९॥ सा मार्गशुद्धदशम्यां रेवत्यां कनकद्युतिम् । सम्पूर्णलक्षणं नेन्द्यावर्तात सुषुवे सुतम् ।।३०।। षट्पञ्चाशद्दिक्कुमार्यः सूतिकर्माणि चक्रिरे। अभिषेकश्चतुःषष्ट्या मेरौ चक्रे च वासवैः ॥३१॥ विलिप्य पूजयित्वा च कृत्वा चाऽऽरात्रिकादिकम् । स्वामिनं तमिति स्तोतुं सौधर्मेन्द्रः प्रचक्रमे ।।३२।। “नष्टाष्टादशदोषायाऽष्टादशायाऽर्हते प्रभो! । अष्टादशविधब्रह्मभृतां ध्येयाय ते नमः॥३३।। ज्ञानत्रयं गर्भतोऽपि यथैवाऽऽयंतने तव । तथैवाऽखिलमप्येतत् तीर्थनाथ! जगत्त्रयम् ।।३४॥ मोहावस्वापिनीं दत्वा राग-द्वेषादिदस्युभिः । चिरं जगदवस्कन्नं स्वामिंस्त्रायस्व सम्प्रति ॥३५॥ पथि श्रान्तैरिव रथस्तृष्णाक्रान्तैरिवाऽऽपगा। तप्तैरिव तरुच्छाया निमज्जद्भिरिवोडुपः ॥३६।। रोगिलैरिव भैषज्यं ध्वान्तान्धैरिव दीपकः । हिमात्तैरिव मार्तण्डो मार्गमूरिवाऽग्रंगः ॥३७॥ व्याघ्रभीतैरिवाऽर्चिष्मान्नैथ्यविधुरैश्चिरात् । तीर्थनाथ! त्वमस्माभिर्नाथ! प्राप्तोऽसि सम्प्रति ॥३८॥त्रिभिर्विशेषकम्।। भवन्तं नाथमासाद्य सुरासुर-नरा अमी। स्वस्वस्थानेभ्य आगच्छन्त्यमांन्त इव हर्षतः ॥३९॥ भवतो नाथ! नाथामि न खल्वन्यत् किमप्यहम् । नाथामि किन्त्विदं में त्वं नाथो भूया भवे भवे” ॥४०॥ स्तुत्वेतीशं गृहीत्वा च गत्वा चेभपुरे पुरे । सौधर्मवासवो देवीस्वामिन्या: पार्श्वतोऽमुचत् ॥४१।। पाराजा सुदर्शनोऽकार्षीत् सूनोर्जन्ममहोत्सवम् । अर इत्यभिधानं च देव्याः स्वप्नेऽरदर्शनात् ॥४२॥ सुराङ्गनाभिर्धात्रीभि: सैवयोभूय चाऽमरैः । क्रीड्यमानः क्रीडनकैः क्रमेण ववृधे प्रभुः ॥४३।। समये राजकन्याश्च त्रिंशद्धन्वसमुन्नतः । अरनाथ उपायंस्त पितृशासनगौरवात् ॥४४॥ जन्मतोऽब्दसहस्राणां गतायामेकविंशतौ। पित्राज्ञया राज्यधुरां दधार परमेश्वरः ॥४५॥ प्रभोर्मण्डलिकत्वेऽपि काले तावत्यतीयुषि। अस्त्रागारे समुत्पेदे चक्ररत्नं नभश्चरम् ॥४६॥ त्रयोदशभिरन्यैश्च युतो रत्नैररप्रभुः । चक्रानुगश्चतुर्वर्षशत्या भरतमन्वशात् ॥४७॥ तावत्येव गते काले स्वामिनश्चक्रिण: सतः। तीर्थं प्रवर्तयेत्यूचेऽभ्येत्य लोकान्तिकामरैः ।।४८।। दानं दत्वाऽऽब्दिकं राज्यं त्वरविन्दसुताय सः । वैजयन्त्या शिबिकया सहस्राम्रवणं ययौ॥४९॥ वाचंयमैरिव पिकैस्तूष्णीकैराश्रितद्रुमम् । कृष्णेक्षुवाटगोपीनां गीतिभि: स्खलिताध्वगम् ॥५०॥ क्रीडन्नागरनारीणां केशपाशावलोकनात् । ह्रीतैरिवोन्मुक्तबहैर्बर्हिणैः शरणीकृतम् ॥५१॥ पुन्नागकुसुमामोदप्रमोदितमधुव्रतम् । कर्कन्धू-नागरङ्गीणां फलैः पिञ्जरिताम्बरम् ॥५२॥ लवली-फलिनी-कुन्द-मुचुकुन्दाग्रकुड्मलैः । समन्तत: शोभमानं हेमन्तहसितैरिव ॥५३॥ रजोभी रो पुष्पाणां निर्मलीकृतदिङ्मुखम् । प्रविवेश तदुद्यानं नन्द्यावर्तध्वजो जिनः ॥५४॥पञ्चभि: कुलकम्।। १. रेवतीनक्षत्रस्थे ॥२. शरीरशोभा विस्तारयन् ।। ३. मार्गशीर्ष ।। ४. त्रिंशद्धनून्नतं हे.॥५. नन्द्यावर्तस्य-स्वस्तिकस्य लाञ्छनं यस्य सः, तम् ।। ६. सूतिकर्मास्य हे.ला.॥७. नष्टा अष्टादश दोषा यस्य सः,तस्मै ।।८. हृदयरूपे भवने ॥९.आक्रान्तम् ॥१०.ब्रुडद्भिः समुद्रे इति शेषः॥११. तरण्ड: -'तरापो'॥१२. रोगिभिरिव मु.॥१३. ध्वान्तेन-अन्धकारेण अन्धैः॥१४. मार्गदर्शकः॥१५. अग्निं दृष्ट्वा व्याघ्र: पलायत इति प्रसिद्धिः।।१६. नाथराहित्येन विधुरैः ॥ १७. हर्षोद्रेकादित्यर्थः ।।१८. याचे ॥१९.त्वं मे खंता.।। २०. हास्तिनपुरे।। २१. अरश्चक्रधारा, तस्य दर्शनात् ।। २२. मित्रीभूय ।। २३. क्रीडासाधनैः खेलनकैः।। २४. रूपलावण्यशालिनी: हे. ॥ २५. २१०००वर्षेषु गतेषु सत्सु; तावत्यपीयुषि मु.॥२६. आयुधशालायाम् ।। २७. महारत्नैः समन्वितः । षट्खण्डं भरतं चक्रानुगोऽरस्वाम्यसाधयत् ॥हे. ।। २८. वार्षिकम् ।। २९. स्वामी सुरासुरनराढ्यया हे. ॥ ३०. मुनिभिरिव ।। ३१. कृष्णा या इक्षुवाटा: (शेरडीना काळा वाढ) तेषु या गोप्यस्तासाम् ॥३२. स्खलिता अध्वगा:-पान्था यस्मिंस्तत् ।। ३३. लज्जितैरिव ईदृशैर्मुक्तपिच्छैर्मयूरैः शरणीकृतं वनं, हेमन्तौ मयूरा: पिच्छानि त्यजन्तीति स्वभावोक्तिः ॥ ३४. मधुव्रता:-भ्रमराः ॥ ३५. बदरी ॥३६. हेमन्ततॊहस्यैिरिव ॥ ३७. लोध्र ।। ३८. ०णामधिवासितदिङ्मुखम् हे. ॥ ३९. नन्द्यावर्त: ध्वज: लाञ्छनं यस्य सः ।। ४०. अरनाथः ।।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org