________________
२९ नित्यना सामान्य गृहजीवननी वास्तविक परिस्थितिनो स्पर्श नीचेनी रचनाओमां माणी शकाशे :
___ हांसीठट्ठामां रचीपची रहेती तुं (तारा वरनी साथेनी) गम्मत अने संताकूकडी रमवी छोड, अने घरने साफसूफ कर । ओलामां ऊधईनां पोडां जोईने तारी नणंद तारी हांसी उडावशे । (१.१५३)
वलोणुं करवा बेठेली नववधू हरणांने हांकलो करता वरना मेघगर्जना समा घेरा होकाटाने सांभळवा, वलोणानो घरघराट धीमो करे छे । (२.८८)
आंबलीवाडमां छोकराने आंबली पर चढेलां जोईने माता दळवारांधवानां काम पडतां मूकीने दोडी । (३.१०)
तमिस्रनो चंदरवो ज्यारे गगने छवाई गयो त्यारे अडदना जेवी काळी डिबांग बिलाडीओनुं रूप धरेली डाकणो छींपावाडमां भमवा मांडी । (१.९८)
हेमचंद्रे उद्धृत करेली एक सुंदर उदाहरण गाथानो पण आपणे अस्वाद लईए :
गृहिणी, तूंबडीने बेठेला, सहेज नमेला दींटवाळा पहेला काचा फळनी, दीकरीना प्रथम गर्भ प्रत्ये रखाता आदर जेवी संभाळ ले छे। (३.३६ नीचे उद्धृत) __ अन्योक्तिनां बे त्रण उदाहरण जोईए :
छोकरी, तुं छाण अने अडायां लेवा परोढिये शेरीमां भटकती नहीं; शेरीनो कोईक सांढ तने कचरी नाखशे । (२.९६)
हे धवल, ज्यां ऊंट आरडता होय छे एवा रणप्रदेशमां तुं न जतो । त्यां शेरडीनुं खाण तो रह्यं, घास- खाण पण तने नहीं मळे । (२.८२)
(३.२९नुं उदाहरण पण एक धवलान्योक्ति छे ।)
पौराणिक विषयोमा कृष्णनुं बालचरित्र, हालाप्रिय बलभद्र अने शिवतांडव स्थान पाम्यां छे :
हे हरि, घडा जेवडा स्तनवाळी, बंधूकपुष्प समा होठवाळी, कसूंबो पहेरेली, हाथे रवैयो फेरवती (गोप)कुमारीनी अभिलाषा करतो तुं क्यांक रांढवाथी बंधाई जईश । (७.३) ।
६-५५नुं उदाहरण कृष्ण-उत्कंठित विरहतप्त राधाने लगतुं छे। जेने जेनी आसक्ति होय ते तेने कदी अबखे पडतुं नथी । बलभद्रनो
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org