________________
छ । शृंगाररसना (अनुराग, विरह, मान, अभिसार, प्रवास, दूतीकर्म, असती, वेश्या वगेरे); वीररसना (सुभटनुं शौर्य, राजचाटु के राजप्रशस्ति-तेमां जयसिंह सिद्धराज, कुमारपाल अने सामान्यपणे चौलुक्य राजवीने नामे के अनामिक); बोधक (धर्म के नीतिना उपदेशक); सुभाषित (कहेवतो), स्वभावोक्ति; अन्योक्ति-ए रीते साधारणपणे उदाहरणरूप मुक्तकोनो विषयनिर्देश करी शकाय । अहीं केटलेक अंशे विषयने ध्यानमा राखीने परिचय आप्यो छे । प्रारंभ थोडांक शृंगारिक मुक्तकोथी को छे।
मधुमासमां भ्रमरावलीओ एटले मन्मथवीरना धनुष्यनी पणछ, अने आम्रमंजरी एटले तेनुं पुंखवाळु बाण । (६.१४) ।
जेमनी अनुरागनी उत्कटता ओसरी गई छे तेवां प्रेमीयुग्मोनो (फरी) रतिसज्ज बनीने सुशोभित तरुशाखा हेठळ थतो संगम कोईक अभूतपूर्व अभ्युदय समो भासे छे । (१.११९)
प्रियना हमणां ज मळेला समाचारना भावावेगमां ओढणुं सरी पडतां तेने जोवा जवानी उतावळमां, तेणे ओढवा, पहेरी लीधुं ने पहेरवा, ओढी लीधुं ! (१.१५५)
कंकणप्रेमी एवी तारा हाथमां एरंडपल्लव जेवां श्यामळ कंकण, कमळ पर भ्रमर समां शोभे छे । (१.१२०)
हे भासपंखी ! तुं ऊडीने तेने मारा निसासाना पिंडनी, हथेळीने वळगी रहेती हडपचीनी, विरहे भ्रमित अने गूमसूम बनी गई होवानी वात करजे । (२.९२) (ते ज प्रमाणे ३.४७ अने ५.१८मां प्रियने संदेश पहोंचाडवा विरहिणी चातकने कहे छे ।)
(रात्रे) चित्तमां तारी छबी प्रतिबिंबित थतां, ते वाडामांथी आवती चांदनीने जे आडपडदो करे छे ते अश्रुने लीधे बेवडाय छे, ज्यारे दिवस तेने ब्रह्मानो दिवस लागे छ । (६.२२)
(प्रवासेथी) प्रिय आवी पहोंचतां, निरंतर विरहथी ढीलीदूबळी अने आंसु नींगळती बापडी वधू ओवारणुं लईने जतां लथडी पडी अने पोते ज ओवारणुं बनी गई । (४.४०)
अरे शठ ! प्रेम नामशेष थया पछी, तुं देवांगनाना जेवू अम्लान पुष्पोर्नु कर्णाभरण पहेरीने आव्यो तेथी य शुं ? (१.९०)
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
