________________
[72]
अने बेकी चरणोमां एक षट्कल अने बे चतुष्कल होय तेनुं नाम भ्रमरधवल ।
भ्रमरधवलनुं उदाहरण : कित्ति तुहारी वण्णविणु, कइ अन्नु न वण्णहिं । मालइ माणिवि किं 'भमर', धत्तुरइ लग्गहिं ।। ४९
'कविओ तारी कीर्तिनुं वर्णन करीने पछी बीजा कोईनी कीर्तिनुं वर्णन करता नथी । शुं भमराओ मालतीने भोगव्या पछी धंतूरामां आसक्त बने खरा ?' अमरधवल
जेना एकी चरणोमां एक षट्कल, एक चतुष्कल, एक विकल होय अने बेकी चरणोमां एक षट्कल अने बे चतुष्कल होय तेनुं नाम अमरधवल ।
अमरधवलनुं उदाहरण : इंदहु तुहं गुणि अहिअउ, सग्गहु पहु मइं चाहिअउ । 'अमर'-विलासिणिअ-गीअए, तुह पर कित्ति निसामिअए ॥ ५० ॥
'इंद्र करतां पण तारा गुणो अधिक छे, में तने स्वर्गना अधिपति तरीके जोयो छे, अप्सराओना गीतमां तारी महान कीति (कीतिनुं गान) संभळाय छे ।'
मंगल
जेना पहेला अने बीजा चरणमां एक षट्कल अने त्रण चतुष्कल होय तथा ते पछी त्रिकल के द्विकल होय, अने त्रीजा अने चोथा चरणमां पांच चतुष्कल अने एक त्रिकल के द्विकल होय, ते छंदनुं नाम मंगलछंद, केम के ते मंगळ व्यक्त करवा माटे वपराय छे।
मंगलछंदनुं उदाहरण : तुह असि-लट्ठिहिं नरवइ 'मंगल'-कारिणि,
वित्थारिअ-निम्मलयर-सत्थिअ-धोरणि । संगर-रंगि विवाह-महूसवि जय-लच्छिहिं,
दारिअ-मयगल-कुंभत्थल-मोत्तिअ-गुच्छिहिं ॥ ५१ ___'हे नृपति, तारा दीर्घ खड्ने समरांगणरूपी मंडपमा, विजयलक्ष्मीना विवाहना महोत्सवमां, हाथीओनां कुंभस्थळ चीरीने काढेलां मोतीओना गुच्छोथी मंगळकारी उज्ज्वळ साथियाओनी श्रेणी रची छे ।' ।
नोंध :- धवल अने मंगल प्रकारनां भाषागीतो, हमणां रासावलय वगेरे जे छंदोनुं निरूपण कर्यु तेमां, ते पहेलां हेला वगेरे जे छंदोमुं निरूपण कर्यु तेमां, अथवा हवे पछी जेमनुं निरूपण करवामां आवशे ते दोहक वगेरे छंदोमां, जो रचायां होय,
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org