Hirsundaramahakavyam Part 2

SR No.: 001449
Original Sutra Author: Devvimal Gani
Author: Ratnakirtivijay
Publisher: Jain Granth Prakashan Samiti
Publication Year: 2005
Total Pages: 426
Language: Prakrit, Sanskrit
Classification: Book_Devnagari, Literature, & Biography
File Size: 22 MB

Page 65

५२
श्री हीरसुन्दर' महाकाव्यम् (५) परिभवितुम् । (६) प्रतिष्ठमानः । (७) दश दिशोऽपि । (८) फते-यवनभाषया स्वायत्ता इत्यर्थः । कुरुते स्म । (९) कारणात् । (१०) फतेपुरमिति दत्तवान् । (११) श्रीकर्या नाम ॥६४॥
तस्या नगरीतो विजेतुं प्रचलन् स दश दिशः ‘फते' कुरुते स्म । तस्मात् श्रीकर्या अभिधानं फतेपुरं स ददौ ॥६४॥
गौरीमहेश्वरगणा स्फटिकावनद्ध-मध्या संसेवधिपतिः प्रचलत्कुमारा । 'कर्णातिथीभवदिभाननधीररावा, कैलाशभूमिरिव या नगरी रराज ॥६५॥
(१) गौरी-काञ्चनवर्णा वनिता पार्वती च । तद्युतो महेभ्यव्रजः तथा शंभुस्तथा पार्षदा प्रमथादयो गणा यस्याम् । (२) स्फटिकोपलैः कल्पिता । (३) सह निधीनां नाथैः कोटिध्वजेभ्यैर्वर्त्तते या सधनदा च । "कैलाशौकायक्षधननिधिकिंपुरुषेश्वर" इति हैम्याम् । (४) क्रीडार्थं भ्रमन्तो बालका यत्र तथा गमागमं कुर्वत्स्वामिकार्तिको यत्र । पश्चात् कर्मधारयः । (५) श्रवणगोचरा जायमाना गजानां गन्धसिन्धराणां वक्त्रेभ्यो मेघगम्भीरा गर्जारवा यस्याम । तथा श्रूयमाणगणनायक-गम्भीररवो यस्याम् । गौरीतनयत्वात् । (६) कैलाशशैलभूमीव ॥६५॥
चण्डी ईश्वरयुक्त(क्ता) गणयुक्ता वा सीमन्तिनी महेभ्यौघयुक्ता । पुनः स्फु(फ)टिकवदुज्ज्वलं रचितं गृहविपणिमध्यं यस्यां वा स्फु(फ)टिकमया । पुनः किन्नरैर्धनिभिश्च युक्ता । पुनः प्रचलन् प्रचलन्तो वा स्वामिकार्तिको बाला वा यस्याम् वा । पुनः श्रूयमाणो विनायकारवो गजगारवो वा यस्यां तादृशी। अत एव कैलाशभूमिरिव या नगरी शशुभे ॥६५।।
भूमीभृतां प्रतिभरं 'सुमनःसु मुंख्यं, 'जिष्णूग्रधन्वपविपाणिसहस्रनेत्रम् । प्रेक्ष्य प्रभुं हरिमिवोऽवनिमीयिवांसं, "प्रीतेनूपगतवत्यैमरावतीयम् ॥६६॥
(१) वैरिभूपानां शैलानां च । (२) घातुकम् । (३) महत्सु देवेषु च । (४) प्रधानं (५) जयनशीलं उत्कटकोदण्डवज्रमाकृत्या हस्ते यस्य । प्रायः पुण्यवतां हस्तपादयोर्वज्रचक्राङ्कशादिलक्षणानि स्युः । सहस्राक्षम् । 'सहसंखी 'ति लौकिकवाक्यम् । पश्चात्कर्मधारयः । शक्रस्य नामान्येतानि च । (६) दृष्ट्वा । (७) स्वस्वामिनम् । (८) शक्रम् । (९) पृथ्वी प्रत्युपगतम् । (१०) स्नेहात् । (११) पृष्ठे समेता । (१२) इन्द्रनगरी ॥६६॥
भूमी० । स्वस्वामिनमिन्द्रं धरागतं दृष्ट्वा अनु-पश्चादागतेन्द्रपुरी इयम् । किंभूतं हरिं नृपं च ? । गिरीणां राज्ञां च वैरिणं, देवेषु उत्तमेषु च मुख्यं, पुनर्जयनशीलं प्रचण्डं धनुर्यस्य आकृत्या च करे ज्ञेयं तथा 'सहसंखी' अथवा चारनरनेत्रम् । 'चारैः पश्यन्ति राजानः' इत्युक्तेः ॥६६॥ स्पर्द्धा यया विदधतं 'त्रिजगज्जयिन्या, दृष्ट्वा बलेंहमियं वचिदौचिती न ।
ात्वेति पद्मजनुषा प्रतिघातिरेका-त्क्षिप्ता क्षणादिंतितले बलिना किमेषा ॥६७॥
1. सशे० हीमु०। 2. ०लास० हीमु० । 3. मिव स्वमुपेतमुर्त्यां हीमु० । 4. ०प्तः हीमु० । 5. मेष: हीमु० ।