________________
श्री' हीरसुन्दर' महाकाव्यम्
'अभाजि युष्माभिरिवाउँनुगामिभिः महीमहेन्द्र: 'परमेशिता 'स कः । “अवद्यवन्ध्यां ‘पदवीं 'प्ररूपय-नुपासनां "चाऽर्हति "कीदृशो गुरुः ॥२६॥ सुधाब्धिवद्यो ददतेऽमृतं पुनः स किंविधो धर्म इदं तु । "महीमहेलादयितोदितामिमां गिरं निपीय प्रभुर चीकथत् ॥२७॥ युग्मम् ॥
१७४
( १ ) सेवित आश्रितः । ( २ ) सेवकैः । ( ३ ) राजा । ( ४ ) परमेश्वरः । ( ५ ) स -भवत्सेव्यः । ( ६ ) कः किंनामा कीदृशश्च । (७) पापरहिताम् । (८) मार्गम् । (९) कथयन् । (१०) सेवाम् । ( ११ ) योग्यो भवति । ( १२ ) तत्त्वोपदेष्टा ॥ २६॥
(१) क्षीरसमुद्र इव । ( २ ) सुधां मोक्षं च । ( ३ ) कीदृक्प्रकार: । ( ४ ) कथयन्तु । (५) मम । (६) अकब्बरसाहिकथिताम् । ( ७ ) इमां तत्त्वत्रयीलक्षणाम् । (८) वाणीम् । ( ९ ) श्रुत्वा । (१०) सूरिः । ( ११ ) कथयति स्म ॥२७॥
'जगन्ति 'यस्याऽनुभवेऽनुबिम्बिता-मिवाऽऽत्मदर्शे 'दधते धरापते ! । जिगाय वो (चा) ष्टादशदोषविद्विषो, 'नवद्वयद्वीपभुवो "जयीव यः ॥२८॥ 'तरङ्गिणीवेणिमुर्वाऽम्भसां प्रभु-र्न चौऽङ्कपालीं नयते "नितम्बिनीम् । "क्वचित्पुनर्यस्य न 'नर्मनर्मदा-हृदावगाहे द्विरदायितं हृदा ॥२९॥ बिभर्ति हेतीर्न 'तनूनपादिवां - ऽहितान्पुनर्यो न हिनस्ति "हिंस्रवत् । "भवं भिनत्ति स्म करीव 'पञ्जरं, दधाति देवः स नमस्क्रियार्हतीम् ॥३०॥ त्रिभिर्विशेषकम् ॥
(१) त्रीणि भुवनानि । (२) परमेश्वरस्य । ( ३ ) ज्ञाने । ( ४ ) प्रतिबिम्बशीलताम् । (५) दर्पणे । ( ६ ) 'दधि धारण' इत्यस्य प्रयोगः । ( ७ ) पुनः । ( ८ ) रागद्वेषाद्यष्टादशदोषशत्रून् । ( ९ ) अष्टादशद्वीपभूमी: । अथ - " अष्टादशद्वीपनिखातयूप" इति रघौ । तथा- "नवद्वयद्वीपपृथग्जयश्रिया" मिति नैषधे । (१०) जिष्णुनृप इव ॥ २८ ॥
( १ ) नवप्रवाहम् । ( २ ) समुद्रः । (३) आलिङ्गनम् । ( ४ ) प्रापयति । ( ५ ) कान्ताम् । (६) कुत्रापि स्थाने रहसि । (७) परमेश्वरस्य । (८) क्रीडारूपाया रेवानद्या हे । (९) गजवदाचरितम् । (१०) मनसा ॥ २९ ॥
(१) प्रहरणानि शिखा च । ( २ ) वह्निरिव । ( ३ ) वैरिणः । (४) मारयति । (५) घातुक इव । ( ६ ) संसारम् । (७) बिभेद । (८) हस्तीव । ( ९ ) काष्ठपञ्जरम् । "जय जोई मणकमल भसल भय पंजर कुंजर" इत्यभयदेवसूरिकृतस्तोत्रे । (१०) स देवः परमेश्वरः । (११) नमस्कारस्य योग्यताम् । “उडुपरिषदः किं नार्हन्ती निशः किमनौचिती 'ति नैषधे । अत्र नुम् विकल्पत्वेन रूपद्वयी अर्हन्ती अर्हती च ॥३०॥
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org