________________
त्रयोदशः सर्गः
कर्त्ता च हर्त्ता निजकर्मजन्य - वैचित्र्यविश्वस्य न कश्चिदास्ते । 'वन्ध्यात्मजन्मेष “तदस्तिभावो ऽसन्नेव चित्ते' प्रतिभासते 'तत् ॥१४९॥
(१) यः कश्चित्कर्त्ता तथा च हर्त्ता जगत्कारकः जगत्संहारकश्च नान्यः । ( २ ) आत्मन: कर्मणोत्पाद्यं विचित्रत्वं - नानात्वं यस्य तादृग्जगत: । ( ३ ) वन्ध्यापुत्र इव । ( ४ ) कर्त्तुर्विद्यमान एव । (५) चित्ते विज्ञायते । ( ६ ) तस्मात्कारणात् ॥१४९॥
शेखं तर्मित्थं 'कृतपूर्वपक्षं, सम्बोध्य सिद्धान्तवचोभिरे॑षः ।
धर्मं निधत्ते स्म तदीयचित्ते, 'कृषीवलो 'बीजमिवौं र्वैरायाम् ॥१५०॥
( १ ) अनेन प्रकारेण । ( २ ) विहिता विप्रतिपत्तिर्येन । सन्दिग्धोऽर्थः पूर्वपक्ष: । ( ३ ) प्रतिबोध्य । ( ४ ) निःसपत्नबुद्धिनिश्चयः सिद्धान्तस्तस्य वाक्यैस्तद्रूपैर्वा वचनैः । सिद्धान्तावलम्बेन पूर्वपक्षप्रतिक्षेपो भवतीति व्युत्पत्तिर्नैषधनरहर्याम् । (५) सूरिः । ( ६ ) स्थापयति स्म । (७) शेखमानसे । ( ८ ) कौटुम्बिकः । कर्षुकः । (९) धान्यबीजम् । (१०) सर्वसस्यभूमौ ॥ १५० ॥ 'बभूव वभावसरोऽधुना त-द्विधीयतां वाप्युचिते
दर्त्वाऽल्प॑मङ्गाद्बहु गृह्यते "य-द्धर्मादि "पात्रादिव "बुद्धिमद्भिः ॥१५९॥ 'श्रुत्वेति शेखस्य वचो 'विधत्ते, 'यावत्स' 'वमुचिते प्रदेशे । 'अभाजि 'भूजम्भभिदा 'सभाया, मध्यं दिवो भानुमतेव तावत् ॥१५२॥
१५३
(१) जातः । ( २ ) आहारकरणसमयः । ( ३ ) क्रियताम् । (४) कुत्रापि । (५) श्रीमतामशनविधानयोग्ये । ( ६ ) स्थाने । (७) वल्भा । ( ८ ) स्तोकम् । ( ९ ) शरीरसकाशात् । (१०) तपःक्रियानुष्ठानादिधर्मः । (११) सुपात्रात् । ( १२ ) मनीषिभिः ॥ १५१ ॥
(१) आकर्ण्य । (२) कुरुते । ( ३ ) यस्मिन्काले । ( ४ ) सूरिः । (५) आहारम् । आचाम्लम् । ( ६ ) योग्ये । (७) गृहे । ( ८ ) आश्रिता । ( ९ ) भूमीशक्रेणाऽकब्बरेण । (१०) आस्थानसभायाः । ( ११ ) उत्सङ्गं मध्यप्रदेश: । ( १२ ) आकाशस्य । (१३) सूर्येण । (१४) तस्मिन्नेव काले समये ॥ १५२ ॥
'धर्मोदयस्येव 'मुहूर्त्तमौत्म-गोष्ठी विधानावसरं विभाव्य । “महीमहेन्द्रस्तथाऽऽजुहाव, मुनीन्द्रमिन्द्रावरजोर्जितश्रीः ॥१५३॥
( १ ) धर्माभ्युदयस्य । ( २ ) वेलाम् । ( ३ ) स्वस्या कब्बरस्य सूरिणा समं धर्मवार्त्ताकरणसमयम् । (४) ज्ञात्वा । (५) साहि: । ( ६ ) सूरीन्द्रसभामध्यागमनानन्तरम् । ( ७ ) आकारयामास । (८) नारायणवत्प्रबला लक्ष्मीर्यस्य ॥ १५३॥
शेखस्तंतः साधुविधं विशुद्ध- धर्मोपदेष्टारमदः समाजम् । 'स्वसाधकस्याऽन्तिकमिष्टदेवं, सिद्धिप्रदो मन्त्र इवाऽऽनिनाय ॥ १५४॥
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org