Page Text
________________
द्वादशः सर्गः (१) श्यामलीभूते । (२) तापिच्छतरुभिः । (३) शिखामणिरिव । (४) केशपाशे । (५) कुत्राऽपि प्रदेशे । (६) रक्तमणिनिर्मितशिखरे । (७) सूर्यः । (८) पूर्वाचलस्य । (९) शृङ्गे इव । (१०) उदयं लभमान इव । तत्र सङ्क्रान्तरक्तमणिकान्तत्वात् रक्त एव ज्ञायते ॥५८॥ 'कुन्दरुनीरमुङ्नीलकण्ठः पुन-श्चन्द्रचूडः शिवः सिंहयानाङ्कितः । वातवेल्ललताक्लुप्तलास्यः सरि-त्स्वःसरिद्योऽनुयातीव “दिग्वाससम् ॥५९॥
(१) मुचकुन्दानां कान्तियत्र तथा कुन्दवत् श्वेता कान्तिर्यस्य । (२) मेघैः कृत्वा नीलः - श्यामवर्णः कण्ठ-उपत्यकाप्रदेशो यस्य । पक्षे -मेघवन्नीलकण्ठो यस्य । (३) चूडायामग्रभावेशिखराग्रभागे चन्द्रो यस्य । चूडायां-जटाजूटे चन्द्रो यस्य । (४) केसरिणां गमनेन पार्वत्या च कलितः । (५) पवनचञ्चलीकृतवल्लीभिर्निर्मितनाटकः । (६) सरित्तदुद्गतनद्येव गङ्गा यस्य । 'शिरःस्वःसरित्' इति वा पाठः । तत्राप्युच्चस्तरत्वान्मस्तकशृङ्गे गगनगङ्गा यस्य । (७) अनुकरोति । सदृशा भवति । (८) महेश्वरम् ॥५९॥
रत्नसान्वौषधीप्रस्थमुख्यश्रिया, मन्दराद्यावनीभृज्जयादर्जिताम् । 'शृङ्गनिर्गत्वराणां झराणां निभात्, कीर्तिमेतां बिभर्तीव मूर्ती गिरिः ॥६०॥
(१) मणीनां शिखराणां तथा औषधीनां-फलपाकावसानिकानां प्रस्थानां-शृङ्गाणां प्रधानलक्ष्या तत्प्रमुखशोभया वा । मेरौ मणिशृङ्गाणि, हिमाचले औषधीप्रस्थं शृङ्गम् । तदादिगिरीन च विशिष्टश्रिया । (२) मेरुप्रमुखशैलविजयकरणादुपार्जिताम् । (३) शिखरेभ्यो निःसरणशीलानां पयःप्रवाहानां मिषात् । (४) तनुमतीम् ॥६०॥
अर्जुनश्रीदधो मर्त्यमालास्फुर-त्कन्दरो 'भद्रसालोल्लसन् ऋक्षभूः । बिभ्रतः स्वःसुमेरोरिव स्पर्द्धया, यः पुरं क्वापि धत्ते धरित्रीधरः ॥६॥
(१) अर्जुनानां ककुभद्रुमाणां स्वर्णानां लक्ष्मी दधातीति । (२) नराणां सुराणां च श्रेणीभिः शोभमाना दरीप्रदेशा यस्य । (३) कल्याणयुक्ताः । न केऽपि तान्कदापि खण्डयन्ति, तादृशास्तरवस्तैर्भद्रसालनामवनेन च शोभमानः । (४) भाल्लूकानां महत्केशावृततनूनाम् । 'रीछ' इति लोके प्रसिद्धानां वनश्वापदानां तथा नक्षत्राणां च भूः-स्थानं स्वर्गम् । (५) धारयतः । (६) 'मेरुः स्वर्गाधार' इति परसिद्धान्ते तथा च नैषधे - 'दिवमङ्कादमराद्रिरागता' मिति ॥६१॥ 'अम्बरालिङ्गिशावलीपल्वलो-पाश्रयाः स्मेरदम्भोजिनी रागिणीः । योऽभिकेनाऽभ्रपान्थेन साकं 'सदा, “सङ्गमं 'मित्रवत्कारयामासिवान् ॥६२॥
(१) नभःपरीरम्भिणां शिखराणां श्रेणीषु लघुसरांसि, तेषूपाश्रयो-वसतिः स्थानं यासाम् । 'केलती मदनयोरुपाश्रये' इति नैषधे । (२) विकचकमलिनीः । (३) सरागा अनुरक्ताश्च ।
1. सदा मित्रवत्कारयामासिवान्सङ्गमम् हीमु० ।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 001449 |
| Book Title | Hirsundaramahakavyam Part 2 |
| Original Sutra Author | Devvimal Gani |
| Author | Ratnakirtivijay |
| Publisher | Jain Granth Prakashan Samiti |
| Publication Year | 2005 |
| Total Pages | 426 |
| Language | Prakrit, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari, Literature, & Biography |
| File Size | 22 MB |