________________
१५८
'श्री हीरसुन्दर' महाकाव्यम् (१) जीवः । (२) भगिनी-स्त्री-सहोदर-जननी-जनक-सुतविशेषैः । (३) नीलत्व-रक्तत्व
पीतत्वं रङ्गैः ॥५५॥ हील० जन्तुः -प्राणी नानाप्रकारैरतिशयेन पर्यटति । यथाणु नारङ्गैर्भुवने भ्राम्यति ॥५५॥ हीसुं० 'सौरभेन(ण) मलयदुरिवात्मा यस्य धर्मविधिना स्म विभाति ।
तेन "विष्टपम शेषमभूषि प्रोच्यते स्म किमुताभिजनादि ॥५६॥ (१) परिमलेन । (२) चन्दनद्रुमः । (३) धर्मसम्बन्धिप्रकारेण । (४) विश्वम् । (५)
समस्तम् । (६) शोभितम् । (७) वंशादि तु सुखेनैव भूष्यते ॥५६॥ हील. सौरभेण चन्दनतरुविभाति तथा यस्यात्मा धर्माचरणेन विभाति तेन पुंसा त्रिजगद्भूषितम् । स्ववंशादि
तु भूषितमेवेति बोध्यम् ॥५६॥ हीसुं० 'निम्नगेव परिसर्पति निम्नं या दधाति 'पितृसूरिव रागम् ।
३भोगिनीव "कुटिला 'कमलाक्षी सा सतामनुचिता भ्युपगन्तुम् ॥५७॥ (१) निम्नं-नीचैर्गच्छतीति निम्नगा, नीचगामिनी नदी । (२) सन्ध्येव । (३) सर्पिणीव ।
(४) वक्रगतिः । (५) स्त्री । (६) अयोग्या । (७) अङ्गीकर्तुम् ॥५७॥ हील० या नीचगामिनी, सन्ध्येव क्षणरागिणी, सर्पिणीव वक्रगामिनी सा स्त्री सेवितुं न योग्या ॥५७।। हीसुं० या 'जहाति न कदाप्य'नुषङ्गं या रविरागवति चाधिकरागा ।
तां जगज्जनमनष्कर : क)मनीयां लिप्सते "शिवकनी मम चेतः ॥५८॥ (१) त्यजति । (२) सङ्गम् । (३) वैराग्यशालिनि । (४) त्रैलोक्यैरप्यभिलषणीयाम् ।
(५) मुक्तिकन्याम् ॥५८॥ हील० या वधूः पार्श्व न मुञ्चति, या वैराग्यभाजिनि रागिणी, जगद्विख्यातां शिवकन्यां मे चित्तं वाञ्छति
11५८॥ हीसुं० 'निश्चिकाय वचनैरथ तैस्तैस्तस्य सा 'व्रतविधौ ढिमानम् ।
"मौक्तिकस्त्रजमिवाश्रु कणैः सा तन्वती हदि पुनस्त मवोचत् ॥५९॥ (१) निर्धारं कृतवती । (२) दीक्षाग्रहणप्रकारे । (३) दृढताम् । (४) मुक्ताहारमिव ।
(५) भ्रातरं हीरकुमारम् । (६) उवाच ॥५९॥ हील० सा भगिनी तैर्वचनैर्दीक्षाग्रहणे दृढतां निर्धारयामास । पुनः हृदि अश्रुबिन्दुभिर्मौक्तिकमालां कुर्वन्ती(ती)
तं भ्रातरं वक्ति स्म ॥ ५९॥ हीसुं० वत्स 'वत्सलतया तव किञ्चिद्वच्मि 'कर्णपथिकीकुरु तत्त्वम् ।
यद्र सायनमिव स्वजनानामस्ति 'वाग्विरचना हितगर्भा ॥६०॥ 1. इति तपस्यादृढतायां भगिनीं प्रति कुमारवचः हील० । 2. कणौटुस्त० हीमु० ।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org