________________
चउप्पन्नमहापुरिसचरिय । कसायाणुढाणाणि, साहिज्जन्ति परभवविरुद्धायरणाणि, छिज्जंति संसया, बुझंति पाणिणो, घेप्पन्ति सम्मत्त-णाणचरण-देसविरईओ, दंसिज्जइ कडुयविवागत्तणं विसयाणं, परूविज्जइ चउगइसंसारसागरो, वियारिजंति एगिदियादीणं पाणीणं दुक्खसंदोह त्ति । एत्थंतरम्मि लद्धावसरेणं भणियं गणहरेणं
"भय ! केणिह कम्मेण पाणिणो परिभमन्ति संसारे । उब्वियणिज्जासु गतीसु ? णाह ! तं साहसु जहिच्छं ॥३३॥ अच्छिणिमीलणखणसुहविवज्जिए भीसणम्मि दुप्पेच्छे । गच्छंति केण कम्मेण णाह ! बहुवेयणे णरए१॥३४॥ केण व कम्मेण पुणो तिरियगति पाउणंति बहुदुक्खं । एगिदिय-विगलिंदिय-पंचिंदियतिरियसयभेयं ? ॥३५॥ सम्मुच्छिम-गब्भय-कम्मभूमिखेत्तादियाइभेयाए । मणुयगतीए जायंति केण कम्मेण सुरणाह ! १ ॥३६॥ भवण वइ-वाणमंतर जोइस-वेमाणियाइभेएसु । किब्बिसिय-आभिओगिय-सुरिंद-सामाणियसुरेसु ॥३७॥ उप्पज्जति भमंता जीवा संसारसायरं घोरं । कम्मेण केण ? तं साह देव !, छिंदेह संदेहं ॥३८॥ जायइ पुरिसो इत्थि व्य तह सो व्व केण कम्मेण ? । अप्पाऊ, तह दीहाउओ व्व, भोगाण वा भोगी ॥३९॥ सयलजणणयणहारिं देवकुमारो व्व जम्मण मणि । जायइ रूवं जंतूण ? साह जयणाह ! संसारे ॥ ४०॥ केण व रूवविहूणो, सुहओ, तह दूहवो व्व संसारे । मेहावी य, दुमेहो, बहुदुक्खो, अप्पवियणो य? ॥ ४१॥ सत्थत्थणिच्छियमई चउविहबुद्धिप्पसंगणिम्माओ। सयलकलापत्तट्ठो केणेह वियक्रवणो होइ ? ॥४२॥ कम्मेण केण जायइ सयलकलाबाहिरो अविण्णाणो । हलभूइसमो मुक्खो ? विज्जा वा णिप्फला केण ? ॥४३॥ केण व सफला विज्जा ?, कयणासो होइ कह व जंतूणं ? । कह व ण णासइ सुकयं ? साहसु संसारवोहित्य ! ॥४४॥ णिकढियासिदट्ठोडभिउडिलल्लक्कमुक्कबुक्कारे । भीमे रणंगणे पाविया वि लच्छीह केण चला ? ॥४५॥ केणं थिरत्तणं सा उबेइ कम्मेण मुणियपरमत्थ ! ? । वंकमुहो पूइमुहो कुंटो मंटो य वडभो य? ॥४६ ॥ केण पयाण थिरत्तं अथिरत्तं वेह जायइ कयत्थ ! ? । अंधो बहिरो मूओ बहुरोगी केण कम्मेण ? ॥ ४७ ।। णीरोओ केण पुणो अक्खयदेहो अलद्धसंठाणो । संपुण्णंगोवंगो ? णिक्कारणबंधव ! कहेहि ॥४८॥ होइ धणड्ढो केणिह ?, दोगचं वा वि दारुणं केण ? । होइ जयपायडजसो, केण अकित्ती जणे भमइ ? ॥४९॥ सयलजणसलहणिज्जो य गेज्झवको य कम्मुणा केण ? । केण अणाएओ पुण कम्मेणं जायइ जयम्मि ? ॥ ५० ॥ णिच्चुम्विग्गो, हीणिदिओ य, जायइ अणन्तसंसारी । केण परित्तो व पुणौ संसारो जायइ जियाण" ? ॥५१॥ एवं ति पुच्छिओ गणहरेण भयवं समत्थदिट्टत्थो । अह साहिउं पयत्तो सदेव-मणुया-ऽसुराए परिसाए ॥५२ ॥ कुणिमाहारपसत्ता आरंभपरिग्गहेसु गुरुएसु । पंचिंदियवहजुत्ता रोदमहापावपरिणामा ॥ ५३ ।। एए गच्छंति सया णरयं कंडुज्जु(ज्ज)एण मग्गेण । अण्णे वि महापावा सोयरिया तह य रायाणो॥ ५४॥ अट्टज्झाणोवगया परदुक्खुप्पायणम्मि य पसत्ता । बहुमोह-ऽण्णाणपरा जीवा तिरियत्तणमुवेति ॥ ५५ ॥ अप्पकसाया दाणेक्कसंगया खंति-मदवसमेया। पयतीए भद्दया जे य हौति ते जंति मणुयत्तं ॥५६॥ बालतवखवियदेहा दाणरूई सील-संजमसमग्गा । जे होति सम्मदिट्ठी ते जीवा जंति दियलोयं ॥ ५७ ॥ असढो खंतिसमेओ सुसहावो अप्पमोहगुणकलिओ । जीवो जायइ पुरिसो विरैसे संसारकन्तारे ॥ ५८ ॥ अलिय॑ऽभक्खाणरओ णियडिमहाकवडवंचणाकुसलो। साहसपावणिसेवी महिलाभावत्तणमुवेइ ॥ ५९॥ जो तुरय-वसह-महिसाइयाण णिलंच्छणं सया कुणइ । उक्कडमोहो य सया जीवो संढत्तणमुवेइ ॥ ६०॥ एगिदियाइजीवाण घायणे मंसभक्खणे णिरओ । मज्जपसत्तो य तहा अप्पाऊ जायइ मणुस्सो ॥ ६१ ॥ सीलदय-खंतिजुत्ता दयावरा मंजुभासिणो पुरिसा । पाणवहाउ णियत्ता दीहाऊ होति संसारे ॥ ६२॥
१ जोयस सू । २ भागी जे। ३ विज्जा से णि जे । ४ कह णासो सू । ५ 'तं केण जा सू । ६ उ जे । . विरसो जे । यभक्खाणणिरओ जे। ९ "णिवेसी म जे ।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org