________________
२२
चउप्पन्नमहापुरिसचरिय। कुमारः --कथं पुनर्लक्षयति भवान् यथाऽसौ सानुरागा? इति ।
विदूषकः- 'किमेत्थ जाणियवं? अचंतमुक्खो वि जाणइ सहावाइरित्तेहिं विलासेहिं हिययगय पिययमाणुरायं, किं पुण अम्हारिसो पंडियजणो ? ।
कुमारः- के पुनस्ते विलासाः यैरुपलक्ष्यते स्नेहः । विदूषकः ---- वैयंस ! जइ तुमं पि अप्पणेणं य्येव कूरेणं पंडिओ करियव्यो ता सुणसुणिद्धमहुरा य दिट्ठी अलसं गमणं वियंभणं अहियं । इय एवमादिभावा पियाणुरायं णिवेएंति ॥२१॥ स चिय अंगढवणा स चिय दिट्टी ण होइ महिलाणं । णामे वि तस्स गहिए किं पुण सहसा पिए दिट्टे ? ॥२२॥ ईसिवियसंतणयणं कवोलमूलुल्लसंतसंवियासं । वयणं चिय महिलाणं साहइ हिययट्रियं दइयं ॥२३॥ कुमारः-सत्यमेव पण्डितो भवान् । एतत् तु भवता कुतोऽवसितं यथा 'असौ सानुरागा ?" इति ।
विदूषकः-किन लक्खियं भवया? । जहा-तीए तुमं दठ्ठणं समे वि खलिया गती, पुणरवि संठवियं ल्हसियमोढगयं :, ता एवमादिवियारेहिं साहिओ हिययावेओ । ण य कमलायां वज्जिऊण अण्णं सरं] रायहंसमाला अहिलसइ । ता छड्डेउ पियवयंसो पेमसुलहं अपए विषयासंकं ति । किंच-भवया दिवो राइणा पेसिओ कंचुई है। कुमार:- न दृष्ट इति ।
(ततः प्रविशति कन्चुकी।) कञ्चुकी-एप कुमारश्छायासेवनेन स्वस्थस्तिष्ठति । य एषः
अगसमेतोऽनङ्ग इव राजते केवलं तु रतिरहितः। साऽपि समीपं यास्यति यद्यनुकूलं भवेद् दैवम् ॥ २४॥ यावदुपसामि । ( उपसृत्य च ) जयतु जयतु कुमारः। कुमार ! राजादेशात् किञ्चिद् वक्तव्यमस्ति, ततोऽस्यामेव चित्रशालिकोपरिभूमिकायां सुखासनस्थो भवतु कुमारः।
कुमारः- (विचित्रमुखमवलोक्य ) एवं भवतु । को दोषः ?। आदेशय पन्थानम् । ( इत्यभिधाय शनैः शनैः ससख आरोढुमारब्धः।) कञ्चुकी-आगच्छत्वागच्छतु भवान् ।
(सर्वेऽपि परिक्राम्यन्ति ।) चन्द्रलेखा-सहि ! इह आरुहिउमाढत्ता। ता गच्छिऊण अण्णत्थ कुड्डन्तरियाओ सुणम्ह।
कञ्चुकी-(वातायनस्थां पट्टमस्तरिकामुद्दिश्य) इदमासनम् , आस्थीयतामत्र । (कुमारस्तथा करोति । सुखासनस्थं च कुमारं कञ्चुकी वक्तुमुपचक्रमे ) कुमार ! राजा समाज्ञापयति, यथा-केन न विदितं भवदीयं राष्ट्रकूटं कुलम् ?, केन वा न ज्ञातः सकलपार्थिवचूडामणिः प्रसाधिताशेषदिग्वलयो जनितनिःशेषकमलाकरः अपूर्व इव शरत्समयः चन्द्रापीडाभिधानस्ते पिता ?, रूप-कला-विज्ञान-विनयास्तु प्रत्यक्षीकृता एव, तदिहागमनेन शोभनमकारि भवता, गृह्णातु च अस्मद्धृतये राज्याधैं बन्धुमती च कन्यकामिति।
१ किमत्र ज्ञातव्यम् ? । अत्यन्तमूर्योऽपि जानाति स्वभावातिरिक्तैर्विलास हृदयगतं प्रियतमानुरागम् , किं पुनरस्मारशः पण्डितजनः ।। २ व ?। सहाबाई सू। ३ वयस्य! यदि त्वमप्यात्मीयेनैव कूरेण पण्डित. कर्तव्यस्तत् शृण
स्निग्धमधुरा च दृष्टिरलसं गमन विज़म्भणमधिकम् । इत्येवमादिभावाः प्रियानुराग निवेदयन्ति ॥ २१ ॥ संवा स्थापना सैव दृष्टिन भवति महिलानाम् । नाम्न्यपि तस्य गृहीते किं पुनः सहसा प्रिये दृष्टे ? ।। २२ ॥ इंद्रिकसन्नयनं कपोलमूलोल्लसत्सविकासम् । वदनमेव महिलानां कथयति हृदयस्थितं दयितम् ॥ २३ ॥ सवियासि जे । ५ किन लक्षित भवता । यथा-तस्याः त्वां दृष्ट्वा समेऽपि स्खलिता गतिः, पुनरपि संस्थापितं स्तमुत्तरीयम्, तदेवमादिविकारैः कथितो हृदयावेगः । न च कमलाकरं वजयित्वाऽन्य राजहंसमालाऽभिलषते। तत् त्यजतु प्रियवयस्यः प्रेमसुलभामपदे विपदाशङ्कामिति । किश्च-भवता दृष्टो राज्ञा प्रेषितः कनकी ?। ६ सखि! इहारोदुमारब्धाः । तत् गत्वाऽन्यत्र कुख्यान्तरिते शणुवः । ७ चण्डापीडाले।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org