________________
25
द्वादशाङ्गगणिपिटकस्वरूपम् ]
श्रीदेववाचकविरचितं नन्दिसूत्रम् ।
1
लोकवचनवत् । नियतत्वादेव शाश्वतम्, समयाऽऽवलिकादिषु कालवद् । शाश्वतत्वादेव वाचनादिप्रदानेऽप्यक्षयम्, गङ्गा-सिन्धुप्रवाहेऽपि पौण्डरीकहदवत् । अक्षयत्वादेवाव्ययम्, मानुषोत्तराद् बहिः समुद्रवत् । अव्ययत्वादेव स्वप्रमाणेवस्थितम्, जम्बूद्रीपादिवत् । अवस्थितत्वादेव नित्यम्, आकाशवत् । साम्प्रतं दृष्टान्तमाह - " से जहाणामए "त्यादि, तद् यथानाम 'पञ्चास्तिकायाः' धर्मास्तिकायादयः न कदाचिन्नासन् न कदाचिन्न सन्ति न कदाचिन्न भविष्यन्ति, अभूवन् भवन्ति भविष्यन्ति च । “ धुवे" इत्यादि पूर्ववत् । " एवामेवे "त्यादि निगमनं निगदसिद्धमेव ॥
११९. से समासतो चव्विहे पण्णत्ते, तं जहा - दव्वओ खेत्तओ कालओ भावओ । तत्थ दव्वओ णं सुयणाणी उवउते सव्वदव्वाइं जाणइ पासइ । खेत्तओ णं सुयणाणी उवउत्ते सव्वं खेत्तं जाणइ पासइ । कालओ णं सुयणाणी उवउते सव्वं कालं जाणइ पासइ । भावओ णं सुणाणी उवउत्सव्वे भावे जाणइ पास |
९५
Jain Education International
११९. “ से समासओ" इत्यादि । 'तद्' द्वादशाङ्गं समासतश्चतुर्विधं प्रज्ञप्तमित्यादि प्रायो गतार्थमेव । 10 नवरम्-द्रव्यतः श्रुतज्ञानी उपयुक्तः सन् सर्वद्रव्याणि जानाति पश्यतीति, अत्राभिन्नदशपूर्वरादिः श्रुतकेवली परिगृह्यते, तदारतो भजना, सा पुनर्मतिविशेषतो ज्ञातव्येति । अत्राह - ननु पश्यतीति कथम् ? कथञ्श्चन सकलगोचरदर्शनायोगात्, अत्रोच्यते, प्रज्ञापनायां श्रुतज्ञानपश्यत्तायाः प्रतिपादितत्वात्, अनुत्तर विमानादीनां चाऽऽलेख्यकरणात्, सर्वथा चादृष्टस्याऽऽलेख्यकरणानुपपत्तेः । एवं क्षेत्रादिष्वपि भावनीयमिति । अन्ये तु " न पश्यति" इत्यभिदधति ॥
1
साम्प्रतं सङ्ग्रहगाथा आह
१२०. अक्खर १ सण्णी २ सम्मं ३ सादीयं ४ खलु सपज्जवसियं ५ च । गमियं ६ अंगपविट्ठे ७ सत्त वि एए सपडिवक्खा ॥ ८३ ॥ आगमसत्थग्गहणं जं बुद्धिगुणेहिं अट्ठहिं दिट्ठे | बिंति सुयणाणलं तं पुव्वविसारया धीरा ॥ ८४ ॥
सुस्सूसइ १ पडिपुच्छर २ सुणेइ ३ गिण्हइ ४ य ईहए ५ यावि । तो अपोह ६ वा धारेइ ७ करेइ वा सम्मं ८ ॥ ८५ ॥ मूर्य १ हुंकारं २ वा बाढकार ३ पडिपुच्छ ४ वीमंसा ५ । ततो पसंगपारायणं ६ च परिणिट्ठ ७ सत्तमए ॥ ८६ ॥ सुत्थो खलु पढ़मो, बीओ णिज्जुत्तिमीसिओ भणिओ । तइओ य विसेसो, एस विही होइ अणुओगे ॥ ८७ ॥ से तं अंगपविट्टं । से तं सुयणाणं । से त्तं परोक्खणाणं । ॥ से त्तं णंदी सम्मत्ता ॥
For Private Personal Use Only
5
15
20
25
www.jainelibrary.org