________________
२०६]
प्राकृतपैंगलम् ऽऽऽऽ, 5055, I, I51, 55, 5, 1, गाहिनीसिंहिन्यौ निवृत्ते ॥
७३ अथ स्कन्धकं छन्दः
चतुर्मात्रिका गणा अष्टौ भवन्ति पूर्वार्धे उत्तरार्धे च समरूपाः । दलद्वयेऽपि मिलित्वा चतुःषष्टिमात्रकशरीरं स्कन्धकं विजानीत । पिङ्गलः प्रभणति मुग्धे । बहुसंभेदमष्टाविंशतिप्रभेदमित्यर्थः । भूषणेऽपि-'स्कन्धकमपि तत्कथितं यत्र चतुष्कलगणाष्टकेनार्धं स्यात् । तत्तुल्यमग्रिमदलं भवति चतुःषष्टिमात्रकशरीरमिदम् ॥' इदमप्युदाहरणम् ॥
७४ स्कन्धकमुदाहरति-जहाउट्टवणिका यथा-55, 55, ||s, III, I, II, Is, us, ||ss, 55, ||s, SI, 55, 15, III, 5॥.. ७५ अथ स्कन्धकस्य व्याप्यव्यापकभावेन सर्वगुरुकृतस्यैकगुरुहासे [लघुद्वयवृद्ध्या वाष्टाविंशतिभेदाः । तानुद्दिशतिहे विज्ञाः, शरभ-शेष-शशधरा प्राकृतकवयः । मुणहु जानीत । अष्टाविंशतिस्कन्धका इति । यथा३० गुरु ४ लघु ३४ अक्षर
नन्दः । ६ लघु
३५ अक्षर ८ लघु ३६ अक्षर
शेषः । १० लघु ३७ अक्षर
सारङ्गः । १२ लघु ३८ अक्षर
शिवः । १४ लघु ३९ अक्षर
ब्रह्मा । १६ लघु ४० अक्षर
वारणः । ४१ अक्षर
वरुणः । ४२ अक्षर
नीलः । २१ गुरु २२ लघु
४३ अक्षर
मदनः । २४ लघु ४४ अक्षर
तालाङ्कः । २६ लघु ४५ अक्षर
शेखरः । २८ लघु ४६ अक्षर
शरः । ३० लघु ४७ अक्षर
गगनम् । ३२ लघु ४८ अक्षर
शरभः । ३४ लघु ४९ अक्षर
विमतिः । ३६ लघु ५० अक्षर
क्षीरम् । ५१ अक्षर
नगरम् । ४० लघु ५२ अक्षर
नरः । ४२ लघु ५३ अक्षर
स्निग्धः । ४४ लघु ५४ अक्षर
स्नेहः । ४६ लघु ५५ अक्षर
मदकलः । ४८ लघु ५६ अक्षर
भूपालः । ५० लघु
५७ अक्षर ५२ लघु ५८ अक्षर
सरित् । ५४ लघु ५९ अक्षर
कुम्भः । ४ गुरु ५६ लघु
६० अक्षर
कलशः । ३ गुरु ५८ लघु ६१ अक्षर
शशी । एतेऽष्टाविंशतिभेदाः । एषामुदाहरणान्युदाहरणमञ्जर्यां द्रष्टव्यानि । तालङ्किनी छन्दः ॥
२० लघु
३८ लघु
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
