________________
૧૧૪
જૈનધર્મચિંતન
અને તપશ્ચર્યાના શુભ પરિણામને કારણે તે હિંસક યનું પુનજીવન લાંબા સમય સુધી ટકાવી રાખવામાં સફળતા મળી નહિ.
કર્મવાદ ભગવાન મહાવીરે તે મનુષ્યનું ભાગ્ય, ઈશ્વર અને દેવોના હાથમાંથી ઝૂંટવી લઈ, મનુષ્યના પિતાના હાથમાં સોંપી દીધું છે. દેવની પૂજા-ભક્તિ કરવાથી કે તેમને પશુબલિ દ્વારા તૃપ્ત કરવાથી કેઈ સુખની પ્રાપ્તિ થશે એમ કઈ માનતું હોય તો તેવાઓને ચેતવણી આપતાં ભગવાન મહાવીરે સ્પષ્ટ જ કહી દીધું છે કે હિંસાથી તે પ્રતિહિંસાને જ ઉોજન મળે છે, લોકોમાં પરસ્પર શત્રતા–વૈરવિરોધ વધે છે અને પરિણામે સુખની આશા જ નિરાશાનાં પરિણમે છે. જે સાચું સુખ ચાહતા હો તે સર્વ જી સાથે મૈત્રી બાંધે, પ્રેમ કરે; અને બધાં પ્રાણુઓ ઉપર કરુણું રાખો. આ પ્રેમમાર્ગે જ સાચા સુખની પ્રાપ્તિ થઈ શકશે. બાકી તમને સુખ–દુ:ખ આપી શક્યાનું સામર્થ્ય ઈશ્વર કે દેમાં નથી. તમારાં કર્મો જ તમને સુખી કે દુ:ખી બનાવે છે. સારું કર્મ કરો તે સારું ફળ પામે અને ખરાબ કર્મ કરો તો ખરાબ ફળ ભોગવવા માટે તૈયાર રહે.
જીવ જ ઈશ્વર છે અને ઈશ્વર , દેવ, એ તો તમે પોતે જ છો. તમારામાં અનત શાત, અનંત સુખ છુપાયેલાં છે. તેને આવિર્ભાવ કરી તમે જ ઈશ્વરરૂપ બની શકો છે. પછી તમારામાં અને મારામાં તત્ત્વત: કઈ ભેદ જ રહેતા નથી. આપણે બધા ઈશ્વર છીએ. ભક્તિ કે પૂજા કરવી જ છે તે પોતાના આત્માની કરો. અંતરાત્માને રાગ અને દંષ, માહ અને માયા, તૃષ્ણ અને ભયથી મુક્ત કરે – એથી વિશેષ કંઈ પૂજા. કાઈ ભક્તિ શ્રેષ્ઠ હોઈ શકે નહિ. જે બ્રાહ્મણોને તમે મધ્યસ્થ બનાવી દેવાનું આવાહન કરે છે, તેઓ તે અર્થશૂન્ય માત્ર વેદપાઠ. જ કરી જાણે છે. અરે બ્રાહ્મણ કેવો હોય છે તે હું તમને બતાવું –
અરે બ્રાહ્મણ
તે પોતાની રાંપત્તિમાં આસકત નથી; ઇષ્ટવિયોગમાં શેકાફલ થતા થિી. પ્ત સુવર્ણની માફક નિમળ છે; રાગદ્ર અને ભયથી રહિત છે; --પસ્વી અને ત્યાગી છે, બધા જીવો પ્રત્યે સમભાવ રાખે છે અને તેથી કઈ . ઇવની
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
