________________
ભક્તિમાર્ગ અને જૈનદર્શન
८७
હોય એને ફરી વાર જન્મ લેવાનું કેઈ કારણ જ નથી. આમ છતાં જૈન કવિઓએ અને પ્રતિષ્ઠા કરવાવાળા માંત્રિકેએ, ભક્તિમાર્ગના પ્રવાહને લીધે, ભગવાનને અવતાર ધારણ કરવાની પ્રાર્થના કરી છે. જેમ કે–
"मैं तुमको इत थापतु हैं। प्रभु, भक्ति समेत हिये हरखाई । हे करुणाधनधारक देव, इहें अब तिष्ठह शीघ्रहि आई ॥” [जिनवाणीसंग्रह, पृ० ३३३]
"ॐ ही श्रीवर्धमानजिनेन्द्र ! अत्र अवतर अवतर । संवौषद। ओ ही श्रीवर्धमानजिनेन्द्र ! अत्र तिष्ठ तिष्ठ । ठः ठः । ओ ही श्रीवर्धमानजिनेन्द्र, अत्र मम सन्निहितो भव भव । वषट् ।" [जिनवाणीसंग्रह, पृ. ३३३]
કેટલાય જૈન કવિઓએ ભક્તિમાર્ગનાં પ્રસાદ જેવાં તને અપનાવ્યાં છે, અને તીર્થકરની પ્રાર્થનાઓની રચના કરી છે. જેના સિદ્ધાંત પ્રમાણે પ્રાયશ્ચિત્તથી હિંસા વગેરે દોષોનું નિવારણ થાય છે; આમ છતાં એક જૈન કવિ
"जो प्रमादवशि होय विराधे जीव घने रे । तिनको जो अपराध भयो मेरे अघ ढेरे ।' सो सब झूठो होउ जगत्पति के परसाद । जा परसाद ते मिले सर्व सुख दुःख न लाघे ॥"
जिनवाणीसग्रह, पृ० ५०६] નીચે આપવામાં આવેલ વિસર્જનને અંશ ઈશ્વર-પ્રસાદથી બધી સિદ્ધિ થાય છે, એ વાતને સૂચક છે, અને ભગવાનનું રક્ષકના રૂપમાં વર્ણન કરે છે. આ બન્ને બાબતે ઉપર ભક્તિમાર્ગની અસર છે -
ज्ञानतोऽज्ञानतो वापि शास्त्रोक्त न कुत मया । तत्सर्व पूर्णमेवास्तु . त्वत्प्रसादातु जिनेश्वर ॥ आह्वान' नेव जानामि नैव जानामि पूजनम् । विसर्जन न जानाभि क्षमस्व परमेश्वर । मंत्रहीन क्रियाहीन द्रव्यहीन तथैव च । तत्सर्व क्षम्यतां देव रक्ष रक्ष जिनेश्वर ॥"
[जिनवाणीसंग्रह, पृ० ११०
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
