Acharangasutram Sutrakrutangsutram Cha

SR No.: 001423
Original Sutra Author: N/A
Author: Sagaranandsuri, Anandsagarsuri, Jambuvijay
Publisher: Motilal Banarasidas
Publication Year: 1978
Total Pages: 764
Language: Prakrit, Sanskrit
Classification: Book_Devnagari, Agam, Canon, Conduct, agam_acharang, & agam_sutrakritang
File Size: 26 MB

Page 432

secenecesecemeneree
४सीपरिहाध्य. उद्देशः१
नपुंसगोत्ति । प्रजन्यतेऽपत्यं येन तत्प्रजननं शिश्नम्--लिङ्गम् तत्प्रधानः पुरुषः अपरपुरुषकार्यरहितसाद प्रजननपुरुषः, कर्मअनुष्ठानं तत्प्रधानः पुरुषः कर्मपुरुषः-कर्मकरादिकः, तथा भोगप्रधानः पुरुषो भोगपुरुषः- चक्रवर्त्यादिः-तथा गुणाःव्यायामविक्रमधैर्यसञ्चादिकास्तत्प्रधानः पुरुषो गुणपुरुषः, भावपुरुषस्तु पुंवेदोदये वर्तमानस्तद्वेद्यानि कर्माण्यनुभवन्निति, एते दश पुरुषनिक्षेपा भवन्ति । साम्प्रतं प्रागुल्लिङ्गितमुद्देशार्थाधिकारमधिकृत्याह
पढमे संथवसंलवमाइहि खलणा उ होति सीलस्स । वितिए इहेव स्खलियरस अवस्था कम्मबंधो य ॥१८॥
प्रथमे उद्देशके अयमर्थाधिकारः, तद्यथा-स्त्रीभिः सार्ध 'संस्तवेन' परिचयेन तथा 'संलापेन' भिन्नकथाद्यालापेन, आदिग्रहणादङ्गप्रत्यङ्गनिरीक्षणादिना कामोत्कोचकारिणा भवेदल्पसत्त्वस्य 'शीलस्य चारित्रस्य स्खलना तुशब्दात्तत्परित्यागो वेति,
द्वितीये खयमर्थाधिकारः, तद्यथा-शील स्खलितस्य साधोः 'इहैव' असि व जन्मनि खपक्षपरपक्षकृता तिरस्कारादिका विड१४म्बना तत्प्रत्ययश्च कर्मबन्धः, ततश्च संसारसागरपर्यटनमिति, किं स्त्रीभिः कश्चित शीलात प्रच्याध्यात्मवशः कृतो येनैवमुच्यते ?,
कृत इति दर्शयितुमाह६) सूरा मो मन्नता कइतवियाहिं उवहिप्पहापाहिं । गहिया ह अभयपजोयकूलवालादिणो यहवे ॥ ५९॥
बहवः पुरुपा अभयप्रद्योतकूलवालादयः शूरा बयमित्येवं मन्यमानाः, मोइति निपातो वाक्यालङ्कारार्थः, 'कृत्रिमाभिः' 'सूधर. १८ सद्भावरहिताभिः स्त्रीभिस्तथा उपधिः-माया तत्प्रधानाभिः कृतकपटशताभिः 'गृहीता' आत्मवशता नीताः केचन राज्यादपरे सूत्रकृताङ्गं 18 शीलात् प्रच्याच्येहैव विडम्बना प्रापिताः, अभयकुमारादिकथानकानि च मूलादावश्यकादवगन्तव्यानि, कथानकत्रयोपत्यासस्तु शीलाङ्का-18| यथाक्रम अत्यन्तबुद्धिविक्रमतपस्वितख्यापनार्थ इति ॥ यत एवं ततो यत्कर्तव्यं तदाहवाय
8 तम्हा ण उ वीसंभो गंतव्वो णिचमेव इत्थीसुं। पढमुद्देसे भणिया जे दोसा ते गणंतेणं ।। ६०॥ चियुतं यसात् स्त्रियः सुगतिमार्गार्गला मायाप्रधाना वचनानिपुणास्तसादेतदवगम्य नैव 'विम्भो ' विश्वासस्तासां विवेकिना ॥१०॥
नित्यं सदा 'गन्तव्यो' यातव्यः, कर्तव्य इत्यर्थः, ये दोषाः प्रथमोद्देशके अस्सोपलक्षणार्थखात् द्वितीये च तान् 'गणयता' | पर्यालोचयता, तासां मूर्तिमत्कपटराशिभूतानामात्महितमिच्छता न विश्वसनीयमिति ।। अपिच
सुसमत्थाऽवसमत्था कीरंती अप्पस सिया पुरिसा । दीसंती सरवादी णारीवसगाण ते सूरा ॥३१॥। परानीकविजयादौ सुष्टु समर्था अपि सन्तः पुरुषाः स्त्रीभिरात्मवशीकृता 'असमर्था' भ्रूत्क्षेपमात्रभीरवः क्रियन्ते-अल्पसाविकाः स्त्रीणामपि पादपतनादिचाटुकरणेन निःसाराः क्रियन्ते, तथा 'दृश्यन्ते प्रत्यक्षेणोपलभ्यन्ते शूरमात्मानं बदितुं शील येषां ते शूरवादिनोऽपि नारीवशगाः सन्तो दीनतां गताः, एवम्भूताश्च न ते शूरा इति, तस्मात् स्थितमेतद्-अविश्वास्याः त्रिय |
इति, उक्तं च-“को पीससेज तासि कतिवयभरियाण दुष्चियहाणं ! । खणरत्तविरत्ताणं घिरत्थु इत्थीण हिययाणं ॥१॥ 18 अण्णं भणंति पुरओ अण्णं पासे णिवजमाणीओ । अन्नं च तासि हियए जंच खमं तं करिति पुणो ॥२॥ को एगाणं णा
१ को विश्व स्यात्तासु कैतवभृत्सु दुर्विदग्धासु । क्षणरक्तविरक्तासु घिगस्तु स्त्रीहृदयानां ॥ १॥ २ अन्यद् भणंति पुरतोऽन्यत्पावे निषीदयन्त्यः । अन्यत्तासां हृदये यच क्षमं तत्कुर्वन्ति पुनः ॥ १॥ ३ क एतासां हास्यति वेत्रलतागुल्मगुपिसइदयानां । भाव भनाशानां तत्रोत्पनं भर्गतीनां ॥1॥ हिइ वेत्तलयागुम्मगुविलहिययाणं । भावं भग्गासाणं तत्थुप्पन्न भणंतीणं ॥३॥ महिला य रत्तमेत्ता उच्छुखंडं च सकरा चेव । सा पुण विरत्तमित्ता णिबंकूरे विसेसेइ ॥४॥ महिला दिज करेज व मारिज व संठेविज व मणुस्सं । तुट्ठा जीवाविजा अहव णरं वंचयावेजा ॥ ५॥णवि रक्खंते सुकयं णवि णेहं णवि य दाणसम्माणं । ण कुलं ण पुवयं आयति च |सीलं महिलियाओ ॥ ६ ॥ मा वीसंभह ताणं महिलाहिययाण कवडभरियाणं ॥ णिण्णेहनियाणं अलियवयणजपणरयाणं ॥७॥ मारेइ जियंतंपिहु मयपि अणुमरइ काइ भत्तारं । विसहरगइन् चरियं वंकविर्वक महेलाणं ॥८॥ गंगाए वालुया सागरे
जलं हिमवओ य परिमाणं । जाणंति बुद्धिमंता महिलाहिययं ण जाणंति ॥९॥ रोवावंति रुवंति य अलियं पति पत्तियावंति । S कवडेण य खंति विसं मरंति णय जंति सम्भावं ॥१०॥ चितिति कञ्जमणं अण्णं संठवइ भासई अण्णं । आढवइ कुणइ अण्णं || माइवग्गो णियडिसारो ॥११॥ अंसयारंभाण तहा सबेसि लोगगरहणिजाणं । परलोगवेरियाणं कारणयं चेव इत्थीओ ॥१२॥
महिला च रक्तमात्रेभुखंडेय पार्करेव च । सा पुनर्विरक्तमात्रा निवापुर विशेषयति ॥१॥ २ महिला दद्यात्कुर्याद्वा मारयेद्वा संस्थापयेता मानुष्यं । तुष्टा जीवापयेत् अथ च नर वंचयेत् ॥ १॥ ३ संधविज प्र. संवहेज प्र.४ नापि रक्षति सुकृतं नापि नेहं नापि दानसन्माने च । न कुलं न पूर्वजं नायतिं च शीलं महिलाः ॥ १॥ ५ मा विश्वस तेषां महिलाहृदयानो कपटभुतो । निःबेहनिर्दगाना अलीकवचनजल्पनरतानाम् ॥ १॥ मारयति जीवन्तमप्येव मृतमप्यनुम्रियते काचिद्भर्तारं । विषधरगति रिव चरितं वकविवर्क महेलानां ॥१॥ ७ गंग वालुकाः सागरे जलं हिमवतश्च परिमाणं जानंति बुद्धिमन्तो महिलाहृदयं न जानन्ति ॥१॥ ८ रोदयन्ति रुदन्ति च अलीकं जल्पन्ति प्रत्याययन्ति । कपटेन बादति विषं म्रियते न च यान्ति सद्भावं ॥१॥९चिन्तयति कार्यमन्यदन्यत् संस्थापयति भाषतेऽन्यत् । आरभते करोलन्यन्मायिवर्गों निकृतिसारः ॥ १॥ .. असदारंभाणां तथा सर्वेषां लोकगईगीयाणां । परलोकवैरिकाणां कारणं चैव त्रियः॥1॥
0900909080800
॥१०॥
18090099foeceas000000000000
90sasarsawatsa90009999990099298993930