Acharangasutram Sutrakrutangsutram Cha

SR No.: 001423
Original Sutra Author: N/A
Author: Sagaranandsuri, Anandsagarsuri, Jambuvijay
Publisher: Motilal Banarasidas
Publication Year: 1978
Total Pages: 764
Language: Prakrit, Sanskrit
Classification: Book_Devnagari, Agam, Canon, Conduct, agam_acharang, & agam_sutrakritang
File Size: 26 MB

Page 395

Keeceek
शवि०
मूत्रकृता
पत्तिकर्मपाशावशापि(पाशि)ताः पौनःपुन्येन नरकादियातनास्थानेवृत्पधन्ते, तथाहि-नेन्द्रियरनियमितैरशेपद्वन्द्वप्रच्युतिलक्षणा|8|१समया. शीलाशा- सिद्धिरवाप्यते, याऽप्यणिमाघष्टगुणलक्षणैहिकी सिद्धिरभिधीयते साऽपि मुग्धजनप्रतारणाय दम्भकल्पैवेति, याऽपि च तेषां बालत-81 उद्देशः४ चाय- पोऽनुष्ठानादिना स्वर्गावाप्तिः साऽप्येवंप्राया भवतीति दर्शयति-'कल्पकालं' प्रभूनकालम् 'उत्पद्यन्ते' संभवन्ति आमुराः- कृत्योपदेत्तियुतं
| असुरस्थानोत्पन्ना नागकुमारादयः, तत्रापि न प्रधानाः, किं तर्हि ?-'किल्बिषिका: अधमाः प्रेष्यभूता अल्पर्धयोऽल्पभोगाः। ॥४७॥
खल्पायुःसामाग्रुपेताश्च भवन्तीति । इति उद्देशकपरिसमाप्त्यर्थे, वीमीति पूर्ववत् ॥१६॥ ७५ ॥ इति समयाख्याध्ययनस्य तृतीयोदेशका समाप्तः ॥
अथ प्रथमाध्ययने चतुर्थ उद्देशकः प्रारभ्यते ॥
- receoउक्तस्तृतीयोदेशकः, अधुना चतुर्थः समारभ्यते, अस्य चायमभिसंबन्धः-अनन्तरोदेशकेऽध्ययनार्थखात्खपरसमयवक्तव्यतोतेहापि सैवाभिधीयते, अथवाऽनन्तरोद्देशके तीथिकानां कुत्सिताचारखमुक्तमिहापि तदेवामिधीयते, तदनेन संबन्धेनाऽऽयातस्यास्वोदेशकस्योपक्रमादीनि चबार्यनुयोगद्वाराण्यभिधाय सूत्रानुगमे सूत्रमुच्चारणीयं, तवेदम्
॥४७॥ एते जिया भो!न सरणं, बोला पंडियमाणिणो। हिच्चाणं पुनसंजोगं, सिया किञ्चोवएसगा ॥१॥ १ तायात प्र. २ जत्थ बालेऽवसीय प्र.। तं च भिक्खू परिन्नाय, वियं तेसु ण मुच्छए । अणुकस्से अप्पलीणे, मझेण मुणि जावए ॥२॥ अस्य चानन्तरसूत्रेण सहायं संबन्धस्तद्यथा, अनन्तरसूत्रेऽभिहितं-'तीर्थिका असुरस्थानेषु किल्बिषा जायन्त' इति, किमिति ? यत एते जिताः परीषहोपसर्गः, परम्परमूत्रसंबन्धस्वयम्-आदाविदमभिहितं 'बुध्येत त्रोटयेच्च' ततश्चैतदपि बुध्येत-यथैते । पञ्चभूतादिवादिनो गोशालकमतानुसारिणश्च जिताः परीषहोपसर्गः कामक्रोधलोभमानमोहमदाख्येनारिषड्वर्गेण चेति, एवमन्यैरपि सूत्रैः संबन्ध उत्प्रेक्ष्यः । तदेवं कृतसंबन्धस्यास्य सूत्रस्येदानी व्याख्या प्रतन्यते-'एत' इति पञ्चभूतकात्मतजीवतच्छरीरा-1
दिवादिनः कृतवादिनच गोशालकमतानुसारिणस्त्रैराशिकाश्च 'जिता' अभिभूता रागद्वेषादिभिः शब्दादिविपयैश्च तथा प्रबलम। हामोहोत्थाज्ञानेन च 'भो' इति विनेयामत्रणम् एवं खं गृहाण यथैते तीथिका असम्यगुपदेशप्रवृत्तखान कस्यचिच्छरणं भवि
तुमर्हन्ति न कश्चित्रातुं समर्था इत्यर्थः, किमित्येवं ?, यतस्ते बाला इव बालाः, यथा शिशवः सदसद्विवेकवैकल्याद्यत्किञ्चनका18रिणो भाषिणश्च, तथैतेऽपि स्वयमज्ञाः सन्तः परानपि मोहयन्ति, एवम्भूता अपि च सन्तः पण्डितमानिन इति, कचित्पाठो 8 जत्थ वालेऽवसीयइत्ति 'यत्र' अज्ञाने 'बाल.' अज्ञो लग्नः सन्नवसीदति, तत्र ते व्यवस्थिताः यतस्ते न कस्यचित्राणायेति । यञ्च ४
तैर्विरूपमाचरितं तदुत्तरार्द्धन दर्शयति-'हित्वा'त्यक्खा, णमिति वाक्यालङ्कारे, पूर्वसंयोगो-धनधान्यस्वजनादिभिः संयोगस्तं त्यक्त्वा किल वयं निःसङ्गाः प्रवजिता इत्युत्थाय पुनः सिता-बद्धाः परिग्रहारम्भेष्वासक्तास्ते गृहस्थाः तेषां कृत्यं-करणीयं पचनपाचनकण्डनपेषणादिको भूतोपमर्दकारी व्यापारस्तस्योपदेशस्तं गच्छन्तीति कृत्योपदेशगाः कृत्योपदेशका वा, यदिवा-'सिया'
इति आर्षबाबहुवचनेन व्याख्यायते 'स्यु' भवेयुः कृत्यं कर्तव्यं सावधानुष्ठानं तत्प्रधानाः कृत्या-गृहस्थास्तेषामुपदेशःसूत्रकता संरम्भसमारम्भारम्भरूपः स विद्यते येषां ते कृत्योपदेशिकाः, प्रव्रजिता अपि सन्तः कर्तव्यैर्गृहस्थेभ्यो न भिद्यन्ते, गृहस्था इव १ समया० शीलाका- तेऽपि सर्वावस्थाः पञ्चमूनाव्यापारोपेता इत्यर्थः॥१॥ एवम्भूतेषु च तीर्थिकेषु सत्सु भिक्षुणा यत्कर्तव्यं तदर्शयितुमाह-'त'
उद्देशः४ चाीय| पाखण्डिकलोकमसदुपदेशदानाभिरतं 'परिज्ञाय' सम्यगवगम्य यथैते मिथ्याखोपहतान्तरात्मानः सद्विवेकशून्या नात्मने हिता
कृत्योपदेत्तियुतं यालं नान्यस्मै इत्येवं पोलोच्य भावमिक्षुः संयतो 'विद्वान्' विदितवेद्यः तेषु न मूर्छयेत्' न गाय विदध्यात् , न तैः
शवि० ॥४८॥
सह संपर्कमपि कुर्यादित्यर्थः । किं पुनः कर्तव्यमिति पश्चार्द्धन दर्शयति-'अनुत्कर्षवानिति' अष्टमदस्थानानामन्यतमेनाप्युत्सेकमकुर्वन् तथा 'अप्रलीन:' असंबद्धस्तीथिकेषु गृहस्थेषु पार्श्वस्यादिषु वा संश्लेषमकुर्वन् 'मध्येन' रागद्वेषयोरन्तरालेन संचरन् 'मुनि:' जगत्रयवेदी 'यापयेद्' आत्मानं वर्तयेत् , इदमुक्तं भवति–तीर्थिकादिभिः सह सत्यपि कथञ्चित्संबन्धे त्यक्ताहङ्कारेण तथा भावतस्तेष्वप्रलीयमानेनारक्तद्विष्टेन तेषु निन्दामात्मनश्च प्रशंसा परिहरता मुनिनाऽऽत्मा यापयितव्य इति ।।२।। किंमिति ते तीर्थिकाखाणाय न भवन्तीति दर्शयितुमाह
सपरिग्गहा य सारंभा, इहमेगेसिमाहियं । अपरिग्गहा अणारंभा, भिखू ताणं परिवए ॥३॥ कडेसु घासमेसेजा, विऊ दत्तेसणं चरे । अगिद्धो विप्पमुक्को अ, ओमाणं परिवजए ॥ ४॥
8॥४८॥ सह परिग्रहेण धनधान्यद्विपदचतुष्पदादिना वर्तन्ते तदभावेऽपि शरीरोपकरणादौ मृीवन्तः सपरिग्रहाः, तथा सहारम्भेण-13 जीवोपमर्दादिकारिणा व्यापारेण वर्तन्त इति तदभावेऽप्यौदेशिकादिभोजिखात्सारम्भाः-तीर्थिकादयः, सपरिग्रहारम्भकखेनैव
eeeeeeeeeeeeeeeeeeeseseseeeeeeeeeeeeeesecess
कामक्रोधलोभमानत' इति पञ्चदिविषयैश्च तथा भवि-18
seeeeeeeeees
eveaeeeeeeeeeeeeeeseceserver