________________
P.
धर्मपारगो मुनिः, न स्वजनानां वशः
अगारे इहलोकदुःखादि । १२१-१२४ , वन्दनपूजनादिरभिष्वङ्गः, दुरुद्धरं सूक्ष्म
शल्यं च । स्थानासनसमाधिषु एकः उपधानवीर्यः अध्यात्मसंवृत्तश्च द्वारं न स्थगयेत्, नोद्घाटयेत्, मार्ग न ब्रूयात्, तृणानि न छिन्द्यात्, न च संस्तरेत् । अस्तमितेऽनाकुल:, समविषमयोः भैरवादेश्च सहनम् ।
43 १२५-१२८ , उपसर्गसहनं, रोमाहर्षः, जीवित
पूजनानीप्सुः, निर्भयता, सामायिकम्, उष्णो
दकभोजिता, राजसंसर्गोऽसमाधिः । 44 १२९-१३४ ,, अधिकरणवर्जन, शीतोदकगृह्यपात्रत्यागः,
असंस्कृते जीविते धृष्टो मदवांश्च बालः, स्वाभिप्रायी बहुमायो लोकः, शीतोष्णवच:
सहः साधुः, कृतमिव हितो धर्मः । 45 १३५-१४२ , ग्रामधर्मविरताः साधवः धर्मप्रेरकाश्च,
सुसाधुः शब्दाद्यप्रेक्षक: मायावर्जकः समाधिवित् कथाप्रश्नसम्प्रसारवर्जको निर्ममश्च मायादिवर्जको सुविवेकः कर्महा अस्नेहः सहितादि: उपधानवान् समाहितेन्द्रियः, अश्रुतम् अननुष्ठितं च सामायिक, गुरुछन्दोऽनुवृत्तानां तरणम् । 45-46
॥ इति द्वितीयः वैतालीयस्य उद्देशकः । १४३-१४८ ,, संयमात् दुःखक्षयः, स्त्रीविरताः तीर्ण
रूपाः, कामा रोगाः, वणिगानीताग्रवत् । प्राचार्यकथितव्रतधरा मुनिराजाः, सातानुगाः कामगृद्धा न समाधिज्ञाना व्याधहत-मृगवत् कामीति लब्धानपि कामानलब्धान् कुर्यात् ।
47-48 १४९-१५४ कुगतिभयादात्मशासनं असाधोः,
रहितः शोकपरिदेवादिना, शतवर्षा अपि कामगृद्धाः नरकगामिनः, आरम्भादिनिमित्तानां पापलोकः, असंस्कृते जीविते धृष्टो बालः प्रत्युत्पन्नेक्षी च, मोहनीयेन मिथ्यात्वम्, पुनर्मुःखं पुनर्मोहः, श्लोकपूजानिर्वेदः, प्राणेष्वात्मसमः संयतः 48-49
१५५-१५८ सू०गा० गृहस्थोऽपि देवलोकगामी, विनीतमत्सरो
भिक्षुः उञ्छाहारः धर्मार्थ्यपधानवीर्यः, गुप्त्यादिगुणाः, वित्तादि शरणम् इति बालो मन्यते ।
50 १५९-१६४ ,, औपक्रमिकी आभ्युपगमिकी वेदना, गति
रागतिश्चैकस्य स्वकर्मकल्पिता, जन्माद्याकुला जीवाः, बोधिदुर्लभः, वैकालिकजिनानां मतो धर्मः, हिंसाविरतोऽनिदानः सिद्धः सेत्स्यति च इति वैशालिकोक्तम्। 50-51 ॥ इति तृतीय उद्देशकः ।
॥ इति द्वितीयं वैतालीयाऽध्ययनम् ॥ ४५-४८ नि० उपसर्गनिक्षेपाः (६) द्रव्ये चेतनाचेतने
आगन्तुकः पीडाकरश्चोपसर्गः, काले दुष्षमादिः, भावे प्रोघः औपक्रमिकश्च, उपक्रमे द्रव्ये देवमनुष्यतिर्यगात्मसंवेदनाः (१६)
52 ४९-५० नि० उद्देशार्थाधिकाराः-प्रतिलोमाः १ अनु
लोमाश्च उपसर्गाः २ अध्यात्मशुद्धिः, परवादिवचनम् ३ स्खलितशीलप्रज्ञापना
१६५-१६८ सू० गा० कृष्णं दृष्ट्वा संग्रामे शिशुपालवत् शैक्षो
रूक्षे विषीदेत् हेमन्तशीते च (शिशुपालकथागाथा:) ।
53 १६९-१८२ , तापेन मत्स्यवत् खेदः, पृथग्जनानां याचना
दुःखं, संग्राम इव शब्दे खेदः, श्वदंशे मन्दानां खेदः, 'प्रतिकारगता एते नग्नाः पिण्डावलगकाः' इति निन्दका नरकगामिनः, दंशमशकादिस्पृष्टस्य परलोकाश्रद्धानं, केशलोचब्रह्मचर्यपराजिताः खिद्यन्ते, मिथ्याभावनाहर्षद्वेषापन्नाश्च हिंसन्ति, चौर इति कृत्वा बध्नन्ति, ताडयन्ति, स्पर्शानां दुःसहता।
53-55 ॥ इति प्रथमोद्देशकः ॥
१८३-१९१ , स्वजनाः परिवृता रुदन्ति, 'पिता
स्थविरः, स्वसा लघ्वी, स्वका भ्रातरः, पोषय मातापितरं, मधुरोल्लापाः पुत्राः,
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org