SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 186
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ छक्खंडागमे जीवद्वाणं [ १, ९ - २, १०३. देवगदी सह उज्जोवस्स किण्ण बंधो होदि १ ण, देवगदीए तस्स उदयाभावा, तिरिक्ख गर्दि मे तूण अण्णगदीहि संह तस्म बंधविरोधादो च । देवेसु उज्जोवस्सुदयाभावे देवाणं देहदित्ती कुदो होदि १ वण्णणामकम्मोदयादो । उज्जोउदयजाददेहदित्ती सुडुत्थोवा, पाएण थोवावयवपडिणियदा, तिरिक्खगदिउदयसंबद्धा च । तेण उज्जोउदओ तिरिक्खेसु चैव, ण देवेसु; विरोहादो । भंगा अट्ठ ८ । सेस सुगमं । १२६] देवदिं पंचिंदिय-पज्जत्त- तित्थयरसंजुत्तं बंधमाणस्स तं असंजदसम्मादिट्ठिस्स वा संजदासंजदस्स वा ॥ १०३ ॥ सुगममेदं । तत्थ इमं पढमअट्ठावीसाए हाणं, देवगढ़ी पंचिंदियजादी वेव्विय-तेजा - कम्म यसरीरं समचउरससंठाणं वेडव्वियअंगोवंगं वण्ण शंका- देवगतिके साथ उद्योतप्रकृतिका बन्ध क्यों नहीं होता है ? समाधान- नहीं, क्योंकि, देवगतिमें उद्योतप्रकृतिके उदयका अभाव है, और तिर्यग्गतिको छोड़कर अन्य गतियोंके साथ उसके बंधनेका विरोध है । शंका- देवोंमें उद्योतप्रकृतिका उदय नहीं होनेपर देवोंके शरीर में दीप्ति (कान्ति) कहांसे होती है ? समाधान - देवोंके शरीरोंमें दीप्ति वर्णनामकर्मके उदयसे होती है । उद्योत प्रकृतिके उदयसे उत्पन्न होनेवाली देहकी दीप्ति अत्यन्त अल्प, प्रायः स्तोक (थोड़े ) अवयवों में प्रतिनियत और तिर्यग्गति नामकर्मके उदयसे संबद्ध होती है । इसलिए उद्योतप्रकृतिका उदय तिर्यचों में ही होता है, देवोंमें नहीं, क्योंकि, वैसा माननेमें विरोध आता है । यहांपर स्थिर, शुभ और यशःकीर्त्ति, इन तीन युगलोंके विकल्पसे ( २x२x२=८ ) आठ भंग होते हैं। शेष सूत्रार्थ सुगम है । वह द्वितीय उनतीस प्रकृतिरूप बन्धस्थान पंचेन्द्रियजाति, पर्याप्त और तीर्थकर प्रकृतिसे संयुक्त देवगतिको बांधनेवाले असंयतसम्यग्दृष्टि और संयतासंयतके होता हैं ॥ १०३ ॥ यह सूत्र सुगम है । नामकर्मके देवगतिसम्बन्धी उक्त पांच बन्धस्थानोंमें यह प्रथम अट्ठाईस प्रकृतिरूप बन्धस्थान है— देवगति', पंचेन्द्रियजाति, वैक्रियिकशरीर, तैजसशरीर, कार्मणशरीर', समचतुरस्रसंस्थान, वैक्रियिकशरीर- अंगोपांग, वर्ण, गन्ध, रस", स्पर्श", Jain Education International For Private & Personal Use Only www.jainelibrary.org
SR No.001400
Book TitleShatkhandagama Pustak 06
Original Sutra AuthorPushpadant, Bhutbali
AuthorHiralal Jain, Fulchandra Jain Shastri, Devkinandan, A N Upadhye
PublisherJain Sahityoddharak Fund Karyalay Amravati
Publication Year1943
Total Pages615
LanguagePrakrit
ClassificationBook_Devnagari, Agam, Canon, & Karma
File Size13 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy