________________
५०]
छक्खंडागमे जीवट्ठाणं [ १, ९-१, २८. ___ गदिणामं जादिणाम सरीरणाम सरीरबंधणणामं सरीरसंघादणामं सरीरसंट्ठाणणामं सरीरअंगोवंगणामं सरीरसंघडणणामं वण्णणामं गंधणामं रसणामं फासणामं आणुपुवीणामं अगुरुअलहुवणामं उवघादणामं परघादणामं उस्सासणामं आदावणामं उज्जोवणामं विहायगदिणामं तसणामं थावरणामं बादरणामं सुहुमणामं पजत्तणाम अपजत्तणामं पत्तेयसरीरणामं साधारणसरीरणाम थिरणामं अथिरणामं सुहणामं असुहणामं सुभगणामं दूभगणामं सुस्सरणामं दुस्सरणामं आदेजणामं अणादेजणामं जसकित्तिणामं अजसकित्तिणामं णिमिणणामं तित्थयरणामं चेदि ॥२८॥
एदस्स सुत्तस्स अत्थो वुच्चदे- गतिर्भवः संसार इत्यर्थः। यदि गतिनामकर्म न स्यात् अगतिर्जीवः स्यात् । जम्हि जीवभावे आउकम्मादो लद्धावट्ठाणे संते सरीरादियाई कम्माइमुदयं गच्छंति सो भावो जस्स पोग्गलक्खंधस्स मिच्छत्तादिकारणेहि पत्तस्स कम्मभावस्स उदयादो होदि तस्स कम्मक्खंधस्स गति त्ति सण्णा ।
गतिनाम, जातिनाम, शरीरनाम, शरीरबंधननाम, शरीरसंघातनाम, शरीरसंस्थाननाम, शरीर-अंगोपांगनाम, शरीरसंहनननाम, वर्णनाम, गंधनाम, रसनाम, स्पर्शनाम, आनुपूर्वीनाम, अगुरुलघुनाम, उपघातनाम, परघातनाम, उच्छ्वासनाम, आतापनाम, उद्योतनाम, विहायोगतिनाम, सनाम, स्थावरनाम, बादरनाम, सूक्ष्मनाम, पर्याप्तनाम, अपर्याप्तनाम, प्रत्येकशरीरनाम, साधारणशरीरनाम, स्थिरनाम, अस्थिरनाम, शुभनाम, अशुभनाम, सुभगनाम, दुर्भगनाम, सुस्वरनाम, दुःस्वरनाम, आदेयनाम, अनादेयनाम, यशःकीर्तिनाम, अयश-कीर्तिनाम, निर्माणनाम और तीर्थकरनाम, ये नामकर्मकी ब्यालीस पिंडप्रकृतियां हैं ॥ २८ ॥
इस सूत्रका अर्थ कहते हैं- गति यह नाम भव अर्थात् संसारका है। यदि गतिनामकर्म न हो,तो जीव गतिरहित हो जाय। जिस जीव-भावमें आयुकर्मसे अवस्थानके प्राप्त करनेपर शरीर आदि कर्म उदयको प्राप्त होते हैं वह भाव मिथ्यात्व आदि कारणोंके द्वारा कर्मभावको प्राप्त जिस पुद्गल-स्कन्धके उदयसे उत्पन्न होता है, उस कर्म-स्कन्धकी 'गति' यह संज्ञा है।
१ त. सू. ८, ११. २ यदुदयादात्मा भवान्तरं गच्छति सा गतिः ।। स. सि.; त. रा. वा.; त. श्लो ८, ११.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org