________________
૧૧૪ આત્મજ્ઞાન અને સાધનાપથ
ભાગ્ય તો કોઈકનું જ હોય. દેખીતી એ અનાયાસ પ્રાપ્તિની પાછળ પણ અનેક જન્મનાં પુરુષાર્થ અને સાધના રહેલાં હોય છે. માટે, આ જીવનમાં જ અવિનાશીને ‘નજરે નીરખવા કટિબદ્ધ થઈ, મુમુક્ષુએ એ લક્ષ્યની દિશામાં નિત્ય ગતિ કરતાં રહેવું ઘટે. અનાવશ્યક બાબતોને અળગી કરીને, પોતાના માર્ગથી જરાયે આડાઅવળા થયા વિના, તીરની જેમ, જે નિરંતર લક્ષ્યની દિશામાં આગળ વધે છે, તે વર્તમાન જીવનમાં જ આત્મજ્ઞાનનો પ્રકાશ પામી શકે છે. આ વાત કરતાં ચિદાનંદજી મહારાજે કહ્યું છે કે –
અહનિશ ધ્યાન-અભ્યાસથી, મન-થિરતા જો હોય;
તો અનુભવ લવ આજ કૂન, પાવે વિરલા કોય. ધ્યાનમાં પ્રવેશ અને પ્રગતિ અર્થે બે અતિમહત્ત્વનાં અંગો છે સમત્વની કેળવણી તથા ચિત્તની શુદ્ધિ અને એકાગ્રતા. એટલે તે અંગે ઉત્તરાર્ધમાં આપણે વિગતે વિચારણા કરીશું.
૧૯. ચિદાનંદજી મહારાજ, સ્વરોદયજ્ઞાન, દુહો પર.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
