________________
૧૧૦
અંગઆગમ
ભિક્ષાશુદ્ધિ, ઇર્ષાશુદ્ધિ, ઉત્સર્ગશુદ્ધિ, શયનાસનશુદ્ધિ તથા વિનયશુદ્ધિ-આ આઠ પ્રકારની શુદ્ધિઓનું વિધાન છે.
સચેલક પરંપરાના સમવાયાંગસૂત્રમાં બતાવવામાં આવ્યું છે કે નિગ્રંથસંબંધી આચાર, ગોચર, વિનય, વૈયિક, સ્થાન, ગમન, ચંક્રમણ, પ્રમાણ, યોગ યોજના, ભાષા, સમિતિ, ગુપ્તિ, શય્યા, ઉપધિ, આહાર-પાણીસંબંધી ઉગમ, ઉત્પાદ, એષણાવિશુદ્ધિ અને શુદ્ધાશુદ્ધગ્રહણ, વ્રત, નિયમ, તપ, ઉપધાન, જ્ઞાનાચાર, દર્શનાચાર, ચારિત્રાચાર, તપાચાર તથા વીર્યાચારવિષયક સુપ્રશસ્ત વિવેચન આચારાંગમાં મળે છે.
નંદિસૂત્રમાં બતાવવામાં આવ્યું છે કે આચારાંગમાં શ્રમણ નિગ્રંથોના આચાર, ગોચર, વિનય, વૈનયિક, શિક્ષા, ભાષા, અભાષા, ચરણકરણ, યાત્રા, માત્રા તથા વિવિધ અભિગ્રહવિષયક વૃત્તિઓ અને જ્ઞાનાચારાદિ પાંચ પ્રકારના આચાર પર પ્રકાશ પાડવામાં આવ્યો છે.
સમવાયાંગ અને નંદિસૂત્રમાં આચારાંગના વિષયમાં નિરૂપણ કરતાં પ્રારંભમાં જ માયા-લેયર એ બે શબ્દો મૂકવામાં આવ્યા છે. આ શબ્દો આચારાંગના પ્રારંભિક અધ્યયનોમાં મળતા નથી. વિમોહ અથવા વિમોક્ષ નામના આઠમા અધ્યયનના પ્રથમ ઉદ્દેશકમાં “માયા–ોયર એવો ઉલ્લેખ મળે છે. આ જ અધ્યયનના બીજા ઉદ્દેશકમાં માયાજોયાં માફવર' એ વાક્યમાં પણ આચાર-ગોચરવિષયક નિરૂપણ છે. આઠમાં
(8) ગુજરાતી અનુવાદ-રવજીભાઈ દેવરાજ, જૈન પ્રિન્ટિંગ પ્રેસ, અમદાવાદ,
ઈ.સ.૧૯૦૨ અને ૧૯૦૬. (એ) ગુજરાતી છાયાનુવાદ–ગોપાલદાસ જીવાભાઈ પટેલ, નવજીવન કાર્યાલય,
અમદાવાદ, વિ.સં. ૧૯૯૨. (ઐ) હિંદી અનુવાદ સહિત–અમોલકત્રઋષિ, હૈદરાબાદ, વિ.સં. ૨૪૪૬. (ઓ) પ્રથમ શ્રુતસ્કંધનો ગુજરાતી અનુવાદ–મુનિ સૌભાગ્યચંદ્ર (સંતબાલ) મહાવીર
સાહિત્ય પ્રકાશન મંદિર, અમદાવાદ, ઈ.સ.૧૯૩૬ . (ઔ) સંસ્કૃત વ્યાખ્યા અને તેના હિંદી, ગુજરાતી અનુવાદ સાથે-મુનિ ઘાસીલાલ, જૈન
શાસ્ત્રોદ્ધાર સમિતિ, રાજકોટ, ઈ.સ. ૧૯૫૭ (અ) હિંદી છાયાનુવાદ–ગોપાલદાસ જીવાભાઈ પટેલ, જે. સ્થા. જૈન કોન્ફરન્સ, મુંબઈ,
વિ.સં. ૧૯૯૪. (અ) પ્રથમ શ્રુતસ્કંધનો બંગાળી અનુવાદ–હીરાકુમારી, જૈન શ્વે. તેરાપંથી મહાસભા,
કલકત્તા, વિ.સં. ૨૦૦૯.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
