________________
૧૪૦
બૃહદ્ – આલોચનાદિ uધ સંગ્રહ
ઉપદેશથી યોગ્ય શિષ્યમાં રહેલા અજ્ઞાનરૂપી અંધકારના આવરણો દુર કરે છે, અને તેને જ્ઞાની બનાવે છે. આમ સગુરુદેવનાં વિચાર તથા વચનબળથી સાધકના આત્મામાં રહેલી આનાદિકાળની આત્મબ્રાતિ દૂર થાય છે. જેથી સાધકનો સંસાર સિમીત થાય છે. આવી રીતે ગુરુદેવ શિષ્યને ઘડે છે. તેથી ગુરુદેવ ખૂબ જ પૂજાને પાત્ર બને છે. જો કે આ એક વ્યાવહારિક કથન હોવા છતાં પણ પ્રામાણિક સાધકને, સગુરુદેવ પ્રત્યે આવો પૂજાનો-ભક્તિનો અહોભાવ આવ્યા વિના રહે નહીં. ૧૦. સંતની સેવા કરો --
સંતનકી સેવા ક્યિાં પ્રભુ રીઝત હૈ આપ; જાન્ન બાલ ખિલાઈએ, તાા રીઝત બાપ. ૧૭.
જેમ દુન્યવી વ્યવહારમાં, કોઈના બાળકને પ્રેમથી રમાડીએ અથવા ખવડાવીએ તો તેના પિતા, ઉપલક્ષથી તેનાં માતા પણ પ્રસન્નતા અનુભવે છે. તેમ સંતજનોની ભક્તિભાવપૂર્વક સેવા, ચાકરી આદિ કરવાથી અને યોગ્ય આહાર-પાણી આદિ આપવાથી પરમાત્મા ખુશ થાય છે. કારણ કે સંત તો પ્રભુના બાળક સમાન છે. વૈયાવૃત્તને, જૈન દર્શનમાં અંતરંગ તપમાં મુક્યું છે. માટે ખરા અંતઃકરણપૂર્વક સંત, સાધુ કે તપસ્વીની તેમની જરૂરત પ્રમાણે સેવા ચાકરી કરવાથી, સાધકમાં સરળતા, નમ્રતા આદિ ગુણો પ્રગટ થાય છે. આમ ભક્તિ અને અનુકંપાના ભાવો સાચા સાધકને આવ્યા વગર રહે નહીં.
આ દોહરામાં ઈશ્વરવાદની થોડી છાયા દેખાય છે. સંભવ છે કે કોઈ અન્ય સંતની આ રચના હોય. જૈન દર્શન પ્રમાણે તો
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
