________________
અધ્યાત્મ
કારણ કે તે દશામાં ધનાદિ રાખી શકાય નહીં.
‘કલ્પના’ એ મોક્ષમાર્ગનું કારણ નથી, પરંતુ સાચી ભાવના કરીએ તો મોક્ષમાર્ગનું કારણ (સાધન) બને છે. માટે સાચી ભાવના એ ભવન (કાર્યાન્વિત) થવા માટેનો તાત્ત્વિક પુરુષાર્થ છે; જે રૂડા અભ્યાસથી અને ગુરુગમથી ક્રમશઃ આત્મસાત્ કરી શકાય છે.
નીરોગી શરીર એ ધર્મમાં ઉપયોગી બાહ્ય સાધન છે, પણ એ સાધ્ય નથી; માટે સાધકે તેની યોગ્ય સંભાળ લેવી જોઈએ, પણ તેની ખોટી આળપંપાળ ન કરાય.
શાસ્ત્રજ્ઞાન આપવાથી વધે છે; જ્યારે પરમાર્થજ્ઞાન સમતાની સાધનાથી વધે છે.
• દૂધ અને પાણી એક તપેલીમાં હોય તો તેને દૂધની તપેલી કહેવાય છે, છતાં તપેલી અને દૂધ અલગ છે; તેમ શરીર અને આત્મા વિષે પણ જાણવું. આ દેહાત્મબુદ્ધિનું વિવેકજ્ઞાન તે જ આધ્યાત્મિક જીવનનો સાર છે.
સાચું જ્ઞાન તો અંતરની નિર્મળતાથી, જ્ઞાનીની ઉપાસના કરવાથી અને સતત જ્ઞાનાભ્યાસથી જ પ્રાપ્ત થાય છે. તે માટે શ્રદ્ધા, સમર્પણ અને સાધનાનું સાતત્ય જરૂરી છે.
• શાસ્ત્રોના શબ્દોને જ માત્ર પકડીને ચાલવાનું નથી. તેનો સામાન્ય અર્થ અને વિશેષ અર્થ સમજવો, પ્રાપ્ત કરેલી સમજણનો કેવી રીતે પ્રયોગ કરવો એ પણ ગુરુગમ દ્વારા
Jain Education International
EA - ૩૧
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
