________________
(જીવન-વિજ્ઞાન ) સાતમા ગુણસ્થાનવાળાને જે શુદ્ધિ પ્રગટે તેને શુદ્ધોપયોગ કહેવાય છે. આ કથનપદ્ધતિ ચરણાનુયોગની મુખ્યતાથી જાણવી.] કરણાનુયોગના શાસ્ત્રોમાં, શુદ્ધોપયોગ માત્ર શ્રેણિમાં કહ્યો છે
અને તે આ કાળમાં, આ ક્ષેત્રમાં પ્રાપ્ત કરી શકાતો નથી. • સાતમા ગુણસ્થાનમાં બુદ્ધિપૂર્વકના સર્વ પ્રકારના રાગનો
અભાવ થઈ જાય છે, તેથી તેને અપ્રમત્ત ગુણસ્થાન કહ્યું છે [એટલે કે પ્રમાદભાવરહિતપણું. ૭મા ગુણસ્થાનમાં ઉપદેશ લેવાતો નથી અને ઉપદેશ દેવાતો પણ નથી; કારણ કે ત્યાં સંકલ્પ-વિકલ્પો સંપૂર્ણપણે શાંત થઈ જાય છે, કેવળ સ્વરૂપવિશ્રાંત દશા પ્રાપ્ત થયેલી હોય છે અને અતીન્દ્રિય આહલાદનો આતિશય અનુભવ થાય છે. આગમ અનુસાર આ ક્ષેત્રમાં, આ કાળે, કોઈ વિરલ મનુષ્ય પરમાર્થ નિગ્રંથપણું પ્રાપ્ત કરી શકે છે, એટલે કે ૬ઠું અને ૭મું ગુણસ્થાન પ્રાપ્ત કરી શકે છે, પણ શ્રેણિ માંડવાનો પુરુષાર્થ કરી શકતો નથી. ૭મા ગુણસ્થાનના સામાન્ય સ્વરૂપની જાણવા યોગ્ય કેટલીક રસપ્રદ માહિતી : ૧. તે નિર્વિકલ્પ સમાધિ કહેવાય. ૨. તેને શુદ્ધોપયોગ કહેવાય. ૩. તે વર્તમાનકાલીન સપુરુષાર્થની ચરમસીમા છે.
4. ૧૧૦
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
