________________
જીવત-વિજ્ઞાન
‘એવ’ શબ્દનો પ્રયોગ શ્રી સમયસારની આત્મખ્યાતિ નામની ટીકામાં ૭૦૦થી વધુ વખત કરેલો છે, એવી ગણતરી એક પ્રસિદ્ધ વિદ્વાને કરી છે.
શ્રી આત્મસિદ્ધિમાં ૧૫ વખત ‘વિચાર' શબ્દ વપરાયો છે.
• દાભિમાને નિતે વિજ્ઞાતે પરમાત્મનિા
यत्र यत्र मनो याति तत्र तत्र समाधयः ॥ (મહાન અદ્વૈતાચાર્ય શ્રીમદ્ શંકરાચાર્યજી) ♦ “સર્વક્ષેત્રમાં રહીએ તોપણ આત્મભાન નવ વિસરીએ.” (મુનિશ્રી સંતબાલજી) બોધિ, સમાધિ, પરિણામશુદ્ધિ, સ્વાત્મોપલબ્ધિ, શિવસૌખ્યસિદ્ધિ આ પાંચ માટે આચાર્ય શ્રી અમિતગતિએ પ્રભુને પ્રાર્થના કરેલી છે. (શ્રી સામાયિક પાઠ-ગાથા નં. ૧૧)
રત્નત્રયની આરાધનાથી પોતાના સ્વરૂપની પ્રભાવના એ સમ્યગ્દષ્ટિનું નિશ્ચય પ્રભાવના અંગ છે અને જગતના લોકોની ચિત્તવૃત્તિ ધર્મમાં વાળવા માટે દાન, શીલ, તપ, વિદ્યા, અતિશય આદિમાં પ્રવર્તવું એ વ્યવહાર પ્રભાવના અંગ છે. (શ્રી પુરુષાર્થસિદ્ધિ-ઉપાયના આધારે)
‘ધર્મ: વસ્તુસ્વભાવઃ ।'
અગ્નિનો ધર્મ એ ગ૨મી છે, ચંદ્રનો ધર્મ એ શીતળતા છે, તેમ આત્માનો ધર્મ (સ્વભાવ) એ શાશ્વત આનંદ, પૂર્ણ જ્ઞાન આદિ અનેક ગુણોવાળો છે.
જીવ જુદા છે અને પુદ્ગલ (જડ) જુદા છે
Jain Education International
J-૦૬
For Private & Personal Use Only
—
એ જ સર્વ
www.jainelibrary.org