________________
ન જીવત-વિજ્ઞાન ) યાત્રા પ્રવાસ માટે આવશ્યક છે. બેટરી, લોટ, ચપ્પ, દોરી તથા તૈયાર સૂકો નાસ્તો સાથે રાખવાથી સમયનો બચાવ થાય છે, ચોખ્ખાઈ જળવાય છે અને રાત્રિ-ભોજનત્યાગનો ક્રમ સચવાય છે.
આપણાં તીર્થો સ્વચ્છ રાખવા માટે આપણે અવશ્ય પ્રયત્ન કરવો જોઈએ. ગંદકી ન થાય એની ખાસ કાળજી રાખવી જોઈએ. તીર્થના વ્યવસ્થાપકો અને કર્મચારીગણ સાથે આત્મીય, ઉદાર અને વિનયવિવેકપૂર્વકનું વર્તન રાખવાથી સર્વત્ર શાંતિ, સંપ અને પ્રેમમય વાતાવરણ સર્જાય છે અને સાધનામાં ગતિ મળે છે.
દૈનિક આરાધનાક્રમમાં દરેકે મોડામાં મોડું પ-૩૦ વાગ્યે પ્રાતઃપ્રાર્થનામાં જોડાવું જોઈએ. નિત્ય દર્શન-પૂજન-સત્સંગ સવારે નિયમિત કરવા અને બપોરે સ્વાધ્યાય તથા સાંજે સાયંકાળ - વન્દનમાં હાજર થઈ જવું. આ ઉપરાંત, ચાલતી બસે ભજન – ધૂન - પારાયણ વગેરેનું એવી રીતે આયોજન કરવું કે આરામના અમુક સમય સિવાય મોટા ભાગનો સમય આરાધનામાં વીતે. અર્ધો કે એક કલાક સામૂહિક મૌન અને ધાર્મિક પદોની અંતકડીનું આયોજન કરવાથી સમયનો સુંદર રીતે સદુપયોગ કરી શકાય છે.
જે તીર્થોમાં ભગવાનનાં અનેક દર્શન કરવાનાં હોય ત્યાં દર્શન માટે એક કે બે સમૂહમાં (Groupમાં) જવું, જેથી કોઈ અગત્યના દર્શન છૂટી ન જાય. તીર્થ વિષે પહેલેથી સાંસ્કૃતિક કે ઐતિહાસિક માહિતી મેળવેલી હોય તો સૌને દર્શન કરતી વખતે તે માહિતી આપતા જવું જેથી તે તે મહાત્માઓ, મુનીશ્વરો કે તીર્થકરોના ચારિત્રનું સ્મરણ થવાથી અને માહાત્ય સમજાવાથી ભાવો ઉલ્લલીત પરિણામવાળા થાય.
J - ૨૫
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
