________________
નિર્તવવાદ :
: ૨૮૦ .
મય છે, માટે આત્મા પણુ વિજ્ઞાનમય જ છે. વિજ્ઞાનથી અતિરિક્ત કોઈ બીજી વસ્તુ સભવતી હાય તેા ને?
ચ
સ્યા—વિજ્ઞાનથી જુદા ઘટ, પર્ટ વગેરે છે.
વિશ્વને વિજ્ઞાનમય જ માનવામાં આવે તે ચાલતા વ્યવહાર માત્ર અટકી જાય. વિશ્વમાં વિજ્ઞાનથી ભિન્ન ઘટ, પટ વગેરે સંખ્યાતીત વસ્તુએ છે. દેખાતા ઘટ, પટાદિ વિજ્ઞાનસ્વરૂપ નથી, જડ છે.
ઘટ, પટાદિ પ્રમાણસિદ્ધ નથી.
દેખાતા ઘટ, પટાદિ વિજ્ઞાનથી જુદા ત્યારે જ મનાય કે પ્રથમ તેની વાસ્તવિકતા પ્રમાણસિદ્ધ થાય. પણ તે જ નથી. ઘટપટાદિ પરમાણુરૂપ છે કે અવયવીસ્વરૂપ? પરમાણુસ્વરૂપ તે નથી સભવતા. પ્રત્યક્ષ કે અનુમાન એ એ પ્રમાણમાંથી કાઇ પણ રીતે પરમાણુ માની શકાતા નથી.
પરમાણુ. કોઇપણ ઈન્દ્રિયથી પ્રત્યક્ષ થતા નથી તે તમને પણ માન્ય છે. યાગીઓને પરમાણુ પ્રત્યક્ષ જણાય છે એમ કહેવુ' એ તે વચનામાત્ર છે. અમે કહીએ કે નથી જણાતા એટલે તેમાં વળી બીજા પ્રમાણેા શેાધવા પડે
પરમાણુને સિદ્ધ કરતા એવા કોઇ અવ્યભિચારિહેતુ નથી એટલે અનુમાન પ્રમાણુ પણ તેની સિદ્ધિ કરી શકતુ નથી. પરમાણુરૂપ અવયવ જ સભવતા નથી એટલે તેથી બનતે અવયવ પણ સિદ્ધ થતેા નથી માટે ઘટ, પટ્ટાદિ કાઈ પણ પ્રકાર માની શકાય નહિં,
સ્યા—ઘટ, પટાદિ પ્રમાણસિદ્ધ છે.
પ્રત્યક્ષ ઉપલબ્ધ થતાં ઘટ. પટ વગેરે પ્રમાણસિદ્ધ થતા
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
