________________
: ૨ :
નિહ્નવવાદ: ગણધરવાદની વિશેષતાઓ–
(૧) શ્રી મહાવીર પ્રભુને કેવલજ્ઞાન થયા બાદ અપાપાપુરી(પાવાપુરી)માં પ્રભુ સમવસર્યા. તે સમયે ત્યાં ઇન્દ્રભૂતિ વગેરે વિપ્ર યજ્ઞ કરાવતા હતા. તેઓ શ્રી વીર પ્રભુની સાથે વાદ કરવા માટે આવ્યા. ચર્ચા-સમાધાન થતાં તેઓ સમજ્યા. દીક્ષા લઈ ગણધર બન્યા. તે વાદ તે ગણધરવાદ.
(૨) ગણધરવાદમાં નાસ્તિકતાને નિરાસ કરવામાં આવેલ છે.
(૩) ગણધરવાદની ઉત્પત્તિ વેદ વાકયેના અર્થને અવલખીને થઈ છે.
(૪) ગણધરવાદમાં આત્મા, પુણ્ય, પાપ, સ્વર્ગ, નરક વગેરે મૂળભૂત વિષેની ચર્ચા છે.
(૫) ગણધરવાદ જૈનેત(બ્રાહ્મણે)ની સાથે થયેલ છે.
(૬) ગણધરવાદમાં ઈન્દ્રભૂતિ વગેરેને પિતાની જાત માટે સર્વશપણનું અભિમાન હતું, તે કારણે તેઓ પોતાના શંકાત્મક વિચારો બીજા કેઈને પણ જણાવતા નહિં, એટલે અન્ય છ ભ્રમમાં પડતા ન હતા. નિહ્નવવાદની વિશેષતાઓ–
(૧) શ્રી વિરપ્રભુના શાસનમાં થયેલ મિથ્યા-આગ્રહી મુનિઓએ સ્વમતિક૯૫નાએ માનેલ જૈન દર્શનને અસંમત એવા સૂક્ષ્મ વિચારની ચર્ચા તે નિહ્નવવાદ.
(૨) નિહવવાદ જૈનત વિષયક સૂક્ષ્મ વિચારમાં અન્યથા મતિને નિરાસ કરી, મિથ્યાત્વને હઠાવી, સમ્યકત્વને નિર્મલ કરે છે.
(૩) નિહ્નવવાદની ઉત્પત્તિ જૈન (આગમ) સૂત્રોને અવલમ્બી થયેલ છે.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
