________________
: ૯૦ :
નિહ્નવવાદ: તમે કઈ જુદા ચોર-ડાકુ હે એમ શંકા કરી શકાય છે. ” અધિકારીએ બરાબર કટાક્ષ કર્યો.
ક્ષણે ક્ષણે પદાર્થનો નાશ થાય છે તે બરાબર છે. પણ અમે તે તેના તે જ છીએ. અમે સાધુ મટીને ચારરૂપે ફરી નથી ગયા.” અશ્વામિત્રે કહ્યું.
તમે તેના તે જ કેમ હોઈ શકો? તેને તે ક્યારને ય નાશ થઈ ગયા. દરેક પદાર્થનો ક્ષણે ક્ષણે નાશ થાય છે તે તમારે નાશ કેમ ન થાય ? માટે કાં તો ક્ષણિકવાદને ત્યાગ કરો ને સાચે રાહે ચડી તમારા અચળ ધર્મની સારી રીતે આરાધના કરે. નહિ તે તમે તે સમયથી અત્યારે કોઈ જુદા સ્વરૂપમાં છે તે કબૂલી રાજ્યના નિયમ પ્રમાણે અહીં સર્વ વસ્તુઓ બતાવી નિયમ વિરુદ્ધ જે કંઈ હોય તેની શિક્ષા સહન કરો. ” અધિકારીએ સ્પષ્ટ જણાવી દીધું.
સુભદ્રવિજય ! આ તે બન્ને બાજુથી બાંધે છે. ક્ષણિકવાદ માનીએ તે ચાર-ડાકુ ઠરાવે છે ને સાધુ માનવા-મનાવવા ક્ષણિકવાદને ત્યાગ કરવા કહે છે. બેલો શું કરીશું? ” અશ્વમિત્રે સુભદ્રવિજયજીની સલાહ લીધી.
“જી, આપ વિચારક છે, અમે તો આપને અનુસરીએ છીએ. આપને ઉચિત જણાય તેમ કરો.” સુભદ્રવિજયજીએ જણાવ્યું.
મને કેટલાક સમયથી એમ તે થયા કરતું હતું કે આપણે આ ક્ષણિકવાદ નૈગામ-વ્યવહાર નય પ્રમાણે વ્યવસ્થિત કહી શકાય નહિં. જુસૂત્ર નયને આશ્રયીને ઠીક છે. જો આપણે કેવળ ક્ષણિકવાદને વળગી રહીએ તે જુસૂત્રને જ સ્વીકારીએ છીએ અને તેથી નૈગમ-વ્યવહારને વિરોધ કર્યો
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org