________________
૧૪. ત્યાગીઓમાં પદવીનો મોહ
વિ. સં. ૧૯૬૪ ભાદરવા સુદ પાંચમ (સંવત્સરી)ને દિવસે ભદૈની જૈનઘાટ ઉપર રહેવા આવ્યા ને ૧૯૬૯ના આષાઢ શુકલમાં કાશીનો મૂળગત અભ્યાસ છોડી પાલનપુર | ગુજરાતમાં હું ગયો. તે દરમિયાન અનેક બનાવો બની ગયા, પણ અહીં તો અત્યારે યાદ આવતા કેટલાક ખાસ બનાવોની જ નોંધ લઉં છું. મહારાજજીનું અમારા પ્રતિ વલણ
યશોવિજય પાઠશાળા છોડી અમે ચાર અભ્યાસીઓ જુદા રહ્યા. તેમાં હું અને વ્રજલાલજી મુખ્ય. અમે વિચાર કર્યો કે આપણે કોઈ વૃદ્ધ અનુભવી વિદ્વાનને માર્ગદર્શક તરીકે મેળવવો. સદ્દભાગ્યે ભાવનગર કૉલેજના વાનપ્રસ્થ પ્રિન્સિપલ ઊનવાલા અમને જડી આવ્યા. તેઓ તે વખતે સેન્ટ્રલ હિંદુ કૉલેજમાં મિસિસ એની બિસેન્ટની સાથે થિયોસોફિસ્ટ તરીકે કામ કરતા. તેમણે માર્ગદર્શક થવાનું સ્વીકારતાં કહ્યું કે જ્યારે જ્યારે જરૂર હોય ત્યારે ત્યારે મળી જજો. અમે અવારનવાર મળતા. એ ખુશમિજાજ ને વિવિધ ભાષાવિશારદ પારસી અમને અનેક રીતે હસાવતા અને કાંઈક સૂચના પણ આપતા. પાઠશાળા છોડી અભ્યાસ ખાતર કાશીમાં રહ્યા ત્યારથી જ અમે નક્કી કરેલું કે કોઈપણ રીતે પાઠશાળા સાથે સંપર્ક રાખવો નહિ. નહિ તો ભણવામાં વિઘ્ન આવ્યા જ કરશે. પરંતુ બીજી બાજુ પાઠશાળા પ્રાણસમ મહારાજજીને એમ થયા જ કરતું કે આ લોકો પાઠશાળા છોડી કાશીમાં સ્વતંત્રપણે રહ્યા છે તે તક મળતાં પાઠશાળા ઉપર કબજો જમાવવાના કે તેને બદનામ કરવાના હેતુથી જ રહે છે. આ કારણથી તેઓ કોઈ પણ પ્રતિષ્ઠિત સગૃહસ્થને અમારે વિષે કાંઈ ને કાંઈ ભળતું કહ્યા વિના રહી શકતા નહિ. બીજું કાંઈ નહિ તો છેવટે એટલું જ કહે કે, આ વિદ્યાર્થીઓ કોઈના નિયમનમાં છે જ નહિ તેથી તેમને રાત્રિભોજન કરતાં કોણ રોકે? તેઓ મંદિરમાં જાય છે કે નહિ તે કોણ જુએ ? ઈત્યાદિ. અનેક આર્થિક મદદ કરનાર ગૃહસ્થોને પણ તેઓ અમારી વિરુદ્ધ ભંભેરતા. અમને આ વાતની કયારેક ગંધ આવી જતી. પદવીની ખરીદી
અમે અભ્યાસનિમગ્ન હતા તેમ છતાં પાઠશાળામાં કોઈ અવનવો બનાવ બને તો તેને જાણવાનો રસ છેક ગયો ન હતો. પાઠશાળા અને અમારા મકાન વચ્ચે ત્રણેક
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org