________________
બીજો અધિકાર / ર૫ સુકુલીની નારી હુઈ અકલીણી ગુણ વિણ દઈ નેહ,
કુણ કારરિ વસઈ વખોલ્મકી સ્વામી, આપકે ઉત્તર એહ ૯૯ ગદ્યાનુવાદ : તે દીવાની પાલવ પકડીને ખેંચાખેંચી કરતી ચાલી. પુરુષને વગોવનાર તમાશો ત્યાં મળ્યો. સ્ત્રી આ પ્રમાણે હોય છે. કુલીન નારી અકુલીન બની. ગુણ વિના સ્નેહ તૂટે છે. તો હે સ્વામી, યે કારણે વેશ્યાને તમે વખોડી એનો ઉત્તર આપો. પાઠાંતર : રવ, ગ છંદનું નામ નથી ઇ, છ ચાલિ જ છંદ ભાષા 5 લીલાવતી છંદ ટ છંદ. ૧. ર૩ સુચલી . રુ સુચલ્લી; $ ઝલ્લી. ૨. ટ તવ (તિહાંને બદલે). ૩. ગ તૂટ્ટ , ૩, ૩ કૂઉ તુટશે ૪. ઇ વેસ. પાક્ય : ૬ પ્રતના ‘ઝલ્લી' પાઠને સ્થાને ગ નો ‘ઝાલી” પાઠ એટલા માટે લીધો છે કે એનાથી ચાલી – ઝાલીનો આંતરપ્રાસ જળવાય છે.
ઈહાં ઘરિ રવિણઉં જા મનિ ભાવઈ, ધન ખૂટ) તવ ઊઠી જાવ,
જાતાં કોઈ ન પાલવ ઝલ્લઈ, પરણી સ્યઉ કહું બલ ચલઈ. ૧૦૦ . ગદ્યાનુવાદ : જ્યાં લગી મનને ઈચ્છા થાય ત્યાં સુધી આ ઘરે રહેવાનું. ધન ખૂટે તો ઊઠીને ચાલી જાય. જતાં કોઈ પાલવથી પકડે નહીં. પરણેલીની પત્નીની) સાથે કેટલું બળ ચાલે ? " પાઠાંતર : 7 છંદ અડયલ ૩, ૪ આર્યા ટ ચાલિ. ૧. ૨૩, ગ, ઘ, , , ૪ અસ્તુ ઘરિ; 8 આવઇ (“રહિણઉં'ને બદલે); ગ, ૪ નવિ ભાવઈ; ૪ ભાવહ; ર૬ ખૂટવું , ઇ ખુટું ર તો , ૪ વલી (‘તવને બદલે); ઘ ઊઠવું. ૨. ૨૩, ગ, ઇ પલ્લવ; ક અણપરણ્યાં.
જાતિ કુજાતિ તણઉ નવિ અંતર, ગુણ અવગુણની અછઈ પટેતર,
કાદવ થિકી કમલ ગુણવાસ, સાયરિ શંખ તણઉ નિવાસણ ૧૦૧ ગદ્યાનુવાદ : જાતિનુજાતિનો ભેદ નથી. ગુણ-અવગુણનો ભેદ જ છે. કાદવમાંથી ગુણયુક્ત કમલ પ્રગટે છે. અને સાગરમાં શંખનો નિવાસ છે. વિવરણ : ભેદ જાતિ-કુજાતિનો નથી, ગુણ-અવગુણનો છે. આ વાત સચોટપણે રજૂ કરવા બીજી પંક્તિમાં બે સુંદર દષ્ટાંતોનો ઉપયોગ. પાઠાંતર : ૧, ૨, , , ૫, ટ એ છઈ (“નઉ અછઈને બદલે). ૨. ૩ કાદમ; ટ જિમ વાસણ, ૩ શંખલિખમીય (“શંખ તણઉ'ને બદલે).
કણયાચલ ચલઈ વાયઈ થિરી, દૂઅમંગલ છેડઈ ઠામિ ફિરી,
દિસી પશ્ચમ ઊગઈ સૂર જઉ તુહ પ્રભુ પાસ ન છો તુલ્મ તઉ. ૧૦૨ ગદ્યાનુવાદ : જો કનકાચલ પર્વત) ચલાયમાન બને, વાયુમાં સ્થિરતા થાય, ધ્રુવ
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org