Gunratnakarchand

SR No.: 001192
Original Sutra Author: N/A
Author: Sahajsundar, Kantilal B Shah
Publisher: Shrutgyan Prasarak Sabha
Publication Year: 1998
Total Pages: 398
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati & Literature
File Size: 18 MB

Page 261

માગ્યઉં ન આણઈ કંત જામ, ધડહડી ક્રોધð સુ કરઈ તામ, રે ઘટિન પાપીઅ તુા નામ, ઘર તણીઅ બાહિર ગમીઅ મામ. ૯૬ ગદ્યાનુવાદ : જ્યારે કંથ માગ્યું લાવે નહીં ત્યારે ક્રોધથી ધડબડાટ મચાવે છે. રે પાપી, તારું નામ દાટી દે ને (નષ્ટ ક૨). બહાર ઘરનો મહિમા ચાલ્યો ગયો ન રહ્યો.’ પાઠાંતર : ૧. ૪ આપઇ ૪ આલð (આણઇ'ને બદલે); હૈં ધડહડતી; ઘ, ૪, ૬, રૂ. ૮. ૪ ક્રોધ; ઇ તસુ (સુંને બદલે). ૨. રસ, ગ, ઘ, છ, ૪, ૫, ૪ દાટ; ગ, ૪, ૫, ૬, ૮, ૪ ઝ, ધ તુબ્જ (‘તુહ્મ'ને બદલે).
તુઝ સાથŪ કેહઉ સુખવાસ, એક્ ન પુહતી કિસીઅ આસ, મુખિ બરલઇ જાણે સન્નિપાત, તવ ધાઈઉ ધૂંબડ કરઈ ઘાત ૯૭ ગદ્યાનુવાદ : ‘તારી સાથે સુખથી રહેવાનું કેવું ? કોઈ એકેય આશા પૂરી થઈ નહીં.’ જાણે સનેપાત થયો હોય તેમ (પત્ની) મુખથી બબડે ત્યારે ગમાર (પતિ) દોડીને · ઘા કરે છે.
પાઠાંતર : ૧. ૮ ઘરવાસ, ગ અમ્હે હૈં, ૪ મુઝ (કસીઅ’ને બદલે). ૨. રવ, ગ, ઇ, હૈં, ઇ, ૨, જ્ઞ, ૪ બોલઈ બરલઇ; દ બોલિ જિમ (બરલઇ જાણે'ને બદલે); રસ, ૬ ૫, ૬, ‘તવ’ નથી; જ ધાઈય; ઘ, ૐ ધાઇ; છ ધાઈઉ' નથી; ઘ ધડધુંબડ. પાઠચર્ચા : બીજી પંક્તિમાં રૂ પ્રતના બરલઇ જાણે' પાઠને સ્થાને અન્ય પ્રતોનું બોલઇ બરલઇ’ વ્યાપક પાઠાંતર મળે છે પણ ‘બરલઇ' પદ આવ્યા પછી ‘બોલઇ’ નિરર્થક જણાય છે; વળી જાણે’ પાઠ ‘સન્નિપાત' સાથે સહજ રીત અન્વિત થતો હોઇ પ્રતનો પાઠ જ ચાલુ રાખ્યો છે.
દૃહઉ
ભયર ભૂત ભામિનિ ભઈ, ચડી ચઉટ્ટઇ પ્રાણિ,
હતઉ ભસઉ જેહનઉ, તે ચાલી દીવાણિ. ૯૮
ગદ્યાનુવાદ : સ્ત્રી ભયંકર ભૂત જેવી બની. બળ કરીને એ ચૌટે ચડી. જેનો ભરોસો હતો તે પાગલ જેવી બનીને ચાલી.
ભયઅર ભયર
વિવરણ : ‘ભયર’ શબ્દ ભયકર એમ વ્યુત્પન્ન થયો હોવાની સંભાવના ગણી, અહીં ‘ભયર’નો ભયંકર’ એવો અર્થ કર્યો છે.
-
પાઠાંતર : વ છંદનું નામ નથી. ૧. ઘ, ચ, છ ભયરવ; ટ ભૈરવ; ઇ. રૂ. ૪ થઈ; ગ ચા; ૪ જામ (‘પ્રાણિ'ને બદલે).
-
છંદ હાટકી.
દીવાણી સુ ચાલી પાલવ ઝાલી, કરતી તાોતાણિ, મિલીઉં તિહાં જોગ઼ઉં પુરુષ વિગોગ઼ઉં, હોવઇ નારિ પ્રમાણિ,
૨૪૪ / સહજસુંદéત ગુણરત્નાકરછંદ