________________
પાઠાંતર : વ છંદનું નામ નથી ગ, ૬, ૭ નારાચ છંદ ઘ ચાબખી છંદ ચાલિ છ ચાલિ છંદ જ્ઞ છંદ ગગનગતિ ટ છંદ. ૧. ૪ મેહ (‘ગેહ'ને બદલે). ૨. દ ઓપિં (‘ઉરસ્થ’ને બદલે); વ વિરજ્જઇએ. ૩. રવ કટલંક; ૮ કિટલંક ઝીણી વીણ વીણ; ∞ ટૂંક (‘વીણ’ને સ્થાને).
પાઠચર્ચા : ત્રીજી પંક્તિમાં ∞ સિવાયની બધી પ્રતો ‘વેંક'ને બદલે ‘વીણ’ પાઠ આપે છે. અર્થદૃષ્ટિએ એ વધુ ઉચિત છે. વેણીને માટે ખડ્ગનું ઉપમાન મધ્યકાલીન પરંપરામાં જાણીતું છે. વળી ‘ઝીણ – વીણ’નો શબ્દાનુપ્રાસ પણ એથી સધાય છે. માટે અન્ય પ્રતોનો ‘વીણ’ પાઠ અહીં લીધી છે.
ચતિ મોર ચિત્તચોર હાવભાવ મંડએ, જૂત્તિ ત્તિ રત્નચિત્ત સ્થિ નક્ક્સિ ખંડએ, અત્રંગરંગ અંગ રંગ કોસિ વેશિ ક્ખએ, કડક્ળ-ચક્બ તીર તિક્ષ્મ તિક્ખિ તિક્બ મુક્કએ. ૬૯
ગદ્યાનુવાદ : ચિત્તચોર મો૨ (સમી) ચાલતી તે હાવભાવ કરે છે. અનુરક્ત ચિત્તવાળી તે મદમાતી યુવતી નખથી હાથ ઉપર ક્ષત પાડે છે. તે કોશા વેશ્યા અનંગ (કામ)નો રંગ અને સુંદર દેહ દર્શાવે છે. ચક્ષુકટાક્ષ રૂપી તીક્ષ્ણ તીર કઠોર અને વેગીલાં છોડે છે.
પાઠાંતર : ૧. ૬'સો૨ (ભોર'ને બદલે); વ ચિત્તિ ચોરી ૪ ચિત્તચોરી. ૨. ૬, ૪ યોવત્ર મત્ત...; ટ પંક્તિ આ પ્રમાણે : સુવિત્તિ ચિત્ત રત્તિ ચિત્તિ નખિ નિખ ખંડએ; સ્વ ‘રત્ત’ નથી.. ૩. ૪ પંક્તિ નથી; વ વેસહ દિખઇએ. ૪. ૪ પંક્તિ નથી; રૂ, છ કડખ; રવ, છ ચખ ઘ ચક્કુ ટ ચખ્ય; રવ, ૬, ૭, ૮ તીર તીર (તીર તિ'ને બલે) ૪ ‘તીર’ પછી તિક્ષ્મ' નથી; રદ્દ, છ તિક્ષિ તિક્ષિ ૬, ૮ તક્કિ તક્કિ જ્ઞ, ૐ તક્ક તક્ક ('તિક્ખિ તિ’ને બદલે).
અત્રેક બોલ મિઠ ગીઅ, નાદભેદ કિજ્જુએ, પડંત પાય દાસિ તુબ્જ માન-મુબ્જ દિજ્જુએ, વિલગ્નિ કંઠિ બાહુ ઘલ્લિ હત્થડા મરોડએ, સુજાણ થૂલિભદ્દ સાથિ ભોગયોગ લોડએ. ૭૦
ગદ્યાનુવાદ : (તે) અનેક મીઠા બોલ, ગીત અને નાદભેદ કરે છે. તારી આ દાસી પગે પડે છે. મને માન-મોભો આપ.' કંઠે વળગીને, બાહુમાં ઘાલીને એના હાથ મરોડે છે. સુજાણ સ્થૂલિભદ્ર સાથે ભોગ-યોગમાં ઝૂમે છે. પાઠાંતર : ૧. રવ કિજ્જઇએ. ૨. ૪, ૮ તુઝ; ૐ મોન; છ, ટ મુઝ; સ્વ દિજ્જઇએ. ૩. ઘ બાહ ઘાલિ = બાંહિ ઘલ્લ. ૪. ૬ સુજાણ જાણ (‘સુજાણ’ને બદલે); 7 જાગ (યોગ'ને બદલે); રવ લોડઇએ.
૨૨૮ / સહજસુંદરકૃત ગુણરત્નાકરછંદ
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org