Page Text
________________
પહેલો અધિકાર / ૧૯૫
દર્શનાવરણીય ૩. વેદનીય ૪. મોહનીય પ. આયુષ્ય ૬. નામ ૭. ગોત્ર ૮. અંતરાય. આમાંનાં પ્રથમ ચાર ઘાતિકર્મો અને પછીનાં ચાર અઘાતિકર્મો ગણાય છે. પાઠાંતર : રવ ડઅલ ૬, ૬, ૭, ન અડયલ્લ છંદ ટ છંદ. ૧ રૂ ‘સવિ’ નથી ગ, હૈં, ખ, જ્ઞ હિવð (‘સવિ’ને બદલે) હૈં હૂં (‘સવિ’ને બદલે); રવ ખંડે. ૨. ગ, ઘ, ૪ મંડઉં છ મંડું.
સીલવંત મુઝ એહ સુહાવઇ, એ જામલિ કોઇ ચિત્તિ ન આવઇ,
આગઇ નેમિ-કથાનક મોટાં, તેહ તણાં એ આગલિ છોટાં. ૪૧ ગદ્યાનુવાદ : એ શીલવંત (સ્થૂલિભદ્ર) મને સુખ આપે છે. એની પેઠે અન્ય કોઈ ચિત્તમાં આવતું નથી. આગળ નેમિ-કથાનકો મોટાં છે, પણ તે બધાં એની (સ્થૂલિભદ્ર
કથાનક) આગળ નાનાં છે.
વિવરણ : અહીં જૈનોના બાવીસમા તીર્થંકર નેમિનાથના કથાનકનો ઉલ્લેખ છે. ખૂબ મહિમા પામેલા નેમ-રાજિમતીના કથાનકને સ્થૂલિભદ્રના કથાનક આગળ વિ નાનું ગણે છે. એનું કારણ દર્શાવતાં હવે પછીની ચાર કડીઓમાં બન્ને કથાનકોની સંક્ષિપ્ત તુલના કવિ કરે છે.
ज
પાઠાંતર : ૧. ઘ, ચ, છ, જ્ઞ એક (‘એહ’નેબદલે); ~ એક (‘એ'ને બદલે); – જામલિ’ પછી ‘જંગ’ શબ્દ વધારાનો; ગ કોએ નિવે આવઇ. ૨. ઘ તેહ તણી આગલિ એ. છોટાં; ટ ઇણ (‘એ'ને બદલે); ટ ખોટા (છોટાં'ને બદલે).
તર્ક જાગ્રત જઉં પહિલઉં પરણી, તજત પછઇ નવયૌવન તુરણી, પાછઉ વલીઉ પેખતિ તોરણ જોઉં વિચક્ષણ હુંતઉ તોરણ. ૪૨ ગદ્યાનુવાદ : એ (નેમિનાથ) તોરણ જોઈને જ પાછા વળ્યા. જો પહેલાં પરણી પછી નવયૌવના સ્ત્રીને તજત તો જાણત કે એ વિચક્ષણોના તોરણરૂપ – શોભારૂપ અગ્રણી છે. (?)
વિવરણ : રાજિમતીને પરણવા ગયેલા નેમિનાથ પશુચિત્કાર સાંભળીને જ તોરણેથી પાછા વળી ગયા હતા એ સંદર્ભ છે. સ્થૂલિભદ્રનો મહિમા વર્ણવતાં કવિને એ અપેક્ષિત છે કે સ્થૂલિભદ્ર તો કોશા સાથે ભોગવિલાસ આસ્વાદ્યા પછી પણ અને ચાતુર્માસ એને ત્યાં જ ગાળીને કોશાની ઉપસ્થિતિમાંયે વિરક્ત રહ્યા.
-
છેલ્લા ચરણમાં સીધો પદાન્વય બેસતો નથી; એ મુશ્કેલીથી બેસાડવો પડે એમ છે. બીજી વારનો ‘તોરણ’ શબ્દ પહેલા ‘તોરણ’ શબ્દથી જુદા અર્થમાં જ હોવો જોઈએ. ‘શોભારૂપ' – ‘અગ્રણી’ એવો એનો અર્થ અહીં હોઈ શકે. (?) ‘તો રણ’ એમ શબ્દો છૂટા પાડી ‘રણવિચક્ષણ’ એમ સમાસ કરીએ તો એમ અન્વયાર્થ કરી શકાય કે ‘તો તમે રણવિચક્ષણ છો એમ માનું.' જોકે આ અન્વયાર્થ પણ
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 001192 |
| Book Title | Gunratnakarchand |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Sahajsundar, Kantilal B Shah |
| Publisher | Shrutgyan Prasarak Sabha |
| Publication Year | 1998 |
| Total Pages | 398 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati & Literature |
| File Size | 18 MB |