________________
૧૯૬ ] સિદ્ધસેન શતક
અવસ્થામાં સરકી જવામાં તેને મદદ મળે છે. તે આવા આલંબનોને વળગે છે. આ બધાં સાધન તેને સાધ્ય કરતાંય વધારે હાલાં થઈ પડે છે !
| દિવાકરજી કહે છે કે ગુરુએ આવાં સાધન મૂકાવી દેવાની ઉતાવળ કરવી નહિ. કયારેક તો અમુક અંશે પરિપકવ થઈ ગયા છતાં સાધક આમાંનું કંઈક છોડવા રાજી નથી હોતો. આલંબનોના માધ્યમથી જ અપૂર્વ રસાનુભવ તેણે પહેલવહેલો પ્રાપ્ત કર્યો હોય, તેના કારણે તેને એ છોડવાનું મન થતું નથી. બહુ કષ્ટ વેઠીને પૈસા કમાયો હોય એવો માણસ કંજૂસ થતો હોય છે ને ? એવું જ અહીં પણ સમજવું.
આનો અર્થ એટલો જ કે તેને હજી આ સાધનોની જરૂર છે. જે પ્રાપ્ત થયું છે તે હજી મર્યાદિત છે, તે ખોઈ નાખવાનો ડર છે. તેથી હજી તેને અભ્યાસ કરવા દેવો. આગળ જતાં એ બધું સહજપણે છૂટી જશે. દિવાકરજી સાધ્યને ગૌણ કરી સાધનને વળગી રહેવાના મતના નથી. આ સાધન તજવાં તો પડશે જ, પરંતુ કાચી અવસ્થામાં એ ન જાય તો બહુ ફિકર કરવા જેવી નથી. શ્લોકમાંનો 'વ' શબ્દ મહત્ત્વનો છે. એનો અર્થ “પહેલાંથી જ અગાઉથી જ થાય છે. સાધન અગાઉથી જ છોડાવી દેવાની ઉતાવળ ન કરવી, પાછળથી તે છૂટી જ જવાનાં છે.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org