________________
૭૪
દીપ્રાદષ્ટિની સક્ઝાય
આગમપૂર્વકના બોધમાં પણ છે. પૂ. ગુરુદેવશ્રીના સત્પરિચયથી આગમનું પરિશીલન કરવાથી આવો વિશિષ્ટ બોધ પ્રાપ્ત થાય છે, જેને અનંતજ્ઞાનીઓએ જ્ઞાન તરીકે વર્ણવ્યો છે. વર્તમાનમાં ધમ ગણાતો વર્ગ મોટાભાગે બુદ્ધિસ્વરૂપ જ બોધ ધરાવે છે. આગમપૂર્વકનો બોધ લગભગ અદશ્ય થતો જાય છે. યોગદષ્ટિસમુચ્ચય ગ્રંથની ટીકામાં બુદ્ધિ અને જ્ઞાનનો ફરક સમજાવતાં ફરમાવ્યું છે કે લોકો તીર્થયાત્રાએ જઈ રહ્યા છે-એ જાઈને તીર્થે જવાની ભાવના થવી એ બુદ્ધિ છે અને તેવા વખતે તીર્થ શું છે ? તીર્થે શા માટે જવાનું? તીર્થયાત્રાએ જવાનો વિધિ શું છે ?... વગેરેનો વિચાર કરી તીર્થયાત્રાએ જવાની ભાવના થવી એ આગમપૂર્વકનો બોધ-જ્ઞાન છે. આથી સમજાશે કે વર્તમાનની પરિસ્થિતિ કેટલી વિચિત્ર છે જે આપણી વર્તમાનની ધાર્મિક પ્રવૃત્તિઓને જ્ઞાનથી શુદ્ધ બનાવવાની ખૂબ જ જરૂર છે. અન્યથા બુદ્ધિપૂર્વકની એ પ્રવૃત્તિઓ કોઈ પણ રીતે ફળપ્રદ નહિ બને.
સદનુષ્ઠાનથી યુક્ત એવા બોધને અનંતજ્ઞાનીઓએ અસંમોહ રૂપે વર્ણવ્યો છે. જેને બોધરાજ તરીકે પણ વર્ણવાય છે. જે અનુષ્ઠાનના કારણે બોધ અસંમોહસ્વરૂપ બને છે એ સદનુષ્ઠાનનું સ્વરૂપ સત્તરમી ગાથામાં વર્ણવ્યું છેઆદર કિયા-રતિ ઘણીજી, વિઘન ટને મિલે લચ્છી, જિજ્ઞાસા બુધસેવનાજી, શુભકૃતિ ચિઠ પ્રત્યચ્છ, મનવાળા
આદર, ક્રિયામાં રતિ, ક્યિા કરવામાં વિઘ્નનો અભાવ, લક્ષ્મીસંપત્તિની પ્રાપ્તિ, જિજ્ઞાસા, બુધજનોની સેવા-આ છ લક્ષણ શુભકૃતિ સદનુષ્ઠાનનાં છે-સત્તરમી ગાથાનો આ અક્ષરાર્થ છે.
અનુષ્ઠાન કરતી વખતે જે પ્રયત્નાતિશય દેખાય તેને આદર
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org