________________
सुत्तगा० १५५-६१]
सूयगडंगसुतं बिडयमंगं पढमो सुयक्खंघो। १५८. अब्भागमियंसि वा दुहे, अहवोवक्कमिते भवंतए ।
एगैस्स गती वे आगती, विदु मंता सरणं ण मण्णती ॥१७॥ १५८. अब्भागमियंसि वा दुहे. वृत्तम् । अभिमुखं आगमिकं अभ्यागमिकं व्याधिविकारः, स तु धातुक्षोभादागन्तुको वा । उपक्रमाज्जातमिति औपक्रमिकम् , अनानुपूर्व्या इत्यर्थः, निरुपक्रमायुःकरणम् । भवंतो नाम भवान्तो मरणमेव, का भावना ?, तद्धि यद् बालमरणं न भवति, जरा-कामायुपक्रमतो वा फलप्रपातवत् । तस्यैवंविधमृतस्य एगस्स गती व 5 आगती, एकस्येति पशु-ज्ञातृहीनस्य । एवं विदुः मत्वा न तो वित्त-पशु-नातून शरणं मन्यते ॥ १७ ॥ एवम्
१५९. सव्वे सयकम्मकप्पिया, अवियत्तेण दुहेण पाणिणो।
हिंडंति भयाकुला सढा, वोधि-जरा-मरणेहऽभिदुता ॥ १८॥ १५९. सव्वे सयकम्मकप्पिया० वृत्तम् । सर्वे इति अपरिशेषाः स्वैः कर्मभिः कल्पिताः, प्रविभक्तविशेषा इत्यर्थः, तद्यथा-पृथिवीकायिकत्वेन० । “कृती छेदने" न विकृतं अच्छिन्नमित्यर्थः, अवियत्तेन वा अधिगच्छन्तेनेत्यर्थः, दहेणेति 10 दुःखिनः प्राणिनः जीवाः हिंडंति भयाकुला सढा, भयैः आकुला भयाकुलाः, भयानि सप्त, भयानि वा दुःखं तेनाऽऽकुलाः,
भूता वा, पापकर्मभिः ओतप्रोता इत्यर्थः । वाधि-जरा-मरणेहऽभिहुता, नारक-तिर्यग्मनुष्येषु व्याधिः, जरा तिर्यगू-मनुष्येषु, मरणं चतसृष्वपि गतिषु ॥ १८ ॥
१६०. ईणमो य खणं वियाणिया, णो सुलभं "बोधी य आहितं ।
एवं सहिते"ऽहिपस्सिया, आह जिणे इणमेव सेसँगा ॥१९॥ १६०. इणमो य खणं वियाणिया. वृत्तम् । इणमो त्ति इदम् , क्षीयत इति क्षणः, स तु सम्मत्तसामाइयादिचतुर्विधस्यापि एकेकस्स चतुर्विधो खणो भवति, तं जधा-खेत्तखणो कालखणो कम्मखणो रिक्ख(क)खणो, एते चत्तारि वि जधा लोगविजए पढमे उद्देसए "खणं जाणाहि पंडिए" त्ति सुत्ते [आचा० श्रु. १ अ०२ उ०१ सू०५ चूर्णी ] भणिता तथा भाणितव्या । विविधं जाणिया विजाणिया । णो सुलभं बोधी य आहितं, बोधी णाणाति तिविधो, आहितं आख्यातम् । उक्तं चलद्धेल्लियं च बोधि अकरेंतो अणागतं च पत्थितो । अण्णं दाई बोधि लब्भिसि कयरेण मोल्लेणं ? ॥ १॥ 20
[आव० नि० गा० १११० पत्र ५०९, उपदेशमाला गा० २९२] विराहितसामण्णस्स हि दुल्लभा बोधी भवति, अवई पोग्गलपरियट्टं उक्कोसेणं हिंडति । एवं सहितेहिपस्सिया, एवं मत्वेति वाक्यशेषः, णाणातिसहितो अधिपासए परीसहे । पठ्यते च-"एवं सहितेऽधियासए" अधियं वाऽऽसए अधियासए। यदुक्तमेवमेतत् क एवमाह ?-आह जिणे इणमेव सेसगा, रिसभसामी भगवं अट्ठावए पुत्तसंबोधणत्थं एवमाह, इदमेव ये चाऽजिताद्याः शेषका जिनाः ते प्राहुः ॥ १९ ॥ किमतिक्रान्ता अनागताश्चैवं जिनाः कथितवन्तः कथयिष्यन्ति च ?, ओमित्युच्यते१६१. अभविंसु पुरा पि भिक्खवो!, आएसा वि भविंसु सुव्वता ।
एताइं गुणाई आह ते, कासवस्स अणुधम्मचारिणो ॥ २० ॥
15
१'गमितम्मि वा खं १ पु १ । गमियम्मि वा खं २ पु २॥ २ अहवा उक्कमिते वृ० दी० । अहवा उवकमिए खं २ पु १ वृ० दी० ॥ ३ भवंतरे वृ० दी । भवंतर खं २ वृपा० दीपा०॥ ४ एक्कस्स खं १ खं २ पु १ पु २॥ ५य खं १ वृ० दी० ॥ ६ तद्वैयड्ढवाल पु० सं० । तद्वियद्वबाल वा. मो० ॥ ७ तानित्यर्थः ॥ ८ अव्वत्तेण खं १ पु २ वृ० दी० ॥ ९जाति-जरा खं १ ख २ पु १ पु २ वृ० दी० ॥ १० इणमेव खं १ पु १ पु २ वृ० दी । इणमेय खं २ ॥ ११ विताणिता खं १ ॥ १२ बोधिं च आ° खं १ खं २ पु १ पु २ वृ० दी० ॥ १३ °तेऽहिपासए खं १ खं २ पु १ पु २ वृ० दी । तेऽधियासए चूपा. वृपा० दीपा० ॥ १४ सेसता खं १ पु १॥ १५ भिक्खु वो! पु २॥ १६ भवंति खं २ पु १ पु २॥ १७ आहु ते खं २ पु १ वृ० दी । आहिए खं १ पु २ ॥
Jain Education Interational
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org