________________
सुत्तगा० १३२-३७]
सूयगडंगसुत्तं बिइयमंग पढमो सुयक्खंधो। सुखस्यातिरसः स्वर्गः, स्वर्गस्यातिरसः स्त्रियः । गवामतिरसः क्षीरं, क्षीरस्यातिरसो घृतम् ॥ १॥
सर्व एव [वा] विषयमामधर्माः । अथवा उत्तराः शब्दादयो ग्रामधर्मा मनुष्याणां चक्रवर्ति-बलदेव-वासुदेव-मण्डलिकानाम् । तेसु उत्तरेसु वि जंसि विरता समुट्ठिता जासु इथिगासु सम्यग् उत्थिताः समुत्थिताः । कासवस्स अणुधम्मचारिणो, काश्यपः वर्द्धमानस्वामी, काश्यपचीर्णानुचरणशीला: कासवस्स अणुधम्मचारिणो । अथवा ऋषभ एव काश्यपः, तेन 5 चीर्णमनुचरन्ति यथोद्दिष्टम् ॥ २५ ॥
१३५. जे एत करंति आहितं, णायएण महता महेसिणा।
ते उहित ते समुहिता, अण्णोण्णं सारेंति धम्मतो ॥२६॥ १३५. जे एत करंति आहितं० वृत्तम् । जे इति अणिहिट्ठणिद्देसो । जे अणुधम्मचरितं कुर्वन्ति आहितं आख्यातम् । केण ?, णायएण महता ज्ञातकुलीयेन । केन महता? इति, ज्ञातृत्वेऽपि सति राजसूनुना केवलज्ञानवता वा । महाँ-10 श्वासौ ऋषिश्च महर्षिः, अधवा मोक्षेसिणा । ते उहित ते समुहिता, उत्थिता नाम मोक्षाय, सम्यगुत्थिताः समुत्थिताः, न यमालिवत् [भगवती श० ९ उ० ३३ ]। शाक्यादयोऽपि हि मोक्षार्थमभ्युत्थिताः । अन्योन्यं च सीदतं सारेंति धर्मत इति धर्मे सीदन्तं धम्मियाए पडिचोदणाए, अथवा धर्मे स्खलितं स्खलन्तं वा धम्मियाए पडिचोदणाए धम्मिएणं पडोआरेणं ॥ २६ ॥ धर्म सम्यगवस्थितश्च भूत्वा
१३६. मा पेह पुरा पणामए, अभिकंखे उवधिं धुणित्तए ।
जे दूंवणतेहि णो णता, ते जाणंति समाहिमाहितं ॥ २७॥ १३६. मा पेह पुरा पणामए० वृत्तम् । “अ-मा-नो-नाः प्रतिषेधे" [
] मा प्रेक्षस्ख, पुरा नाम पुत्वकालिए पुव्वरत-पुव्वकीलितादि । प्रणामयन्तीति प्रणामकाः दुग्गतिं संसारं वा प्रति धर्मे स्थितम् । सङ्केपार्थस्तुपुव्वकीलितं ण सुमरेजा, धर्म वा प्रति प्रणामयेदात्मानम् । उवधि दवे हिरण्णादि, भावोवधिं अहविधं कम्मं । अभिमुखं कखेजासि त्ति अभिकंखे उवधिं धुणित्तए । मानाधिकारेऽनुवर्त्तमाने जे दूवणतेहि णो णता, जे इति अणिहिट्ठणिहेसो, 20 दुष्टं प्रणताः दूपनताः शाक्यादयः, ते हि मोक्षाय प्रपन्ना अपि विषयेषु प्रणता रसादिषु, नेति प्रतिषेधे, आरम्भ-परिग्रहेषु ये न नताः। ते जानन्ति समाहिमाहितं, त एव ज्ञानवन्तः ये सम्यङ्मार्गाश्रिताः, न तु अज्ञानिनः, न वा समाधिं याणंति । समाधिर्नाम राग-द्वेषपरित्यागः ॥ २७ ॥ स एवं समाधिमार्गावस्थितः
१३७. णो काधीए होज्जा संजते, पासणिए ण य संपसारए।
णचा धम्म अणुत्तरं, कतकिरिए य णं यावि मामके ॥ २८ ॥ १३७. णो काधीए होजा संजते. वृत्तम् । कथयतीति कथिकः, अक्खाणगाणि गोयरग्गगतो उवस्सयगतो वा अप्रतिमानो कथयति कथिकः । पासणिओ णाम गिहीणं व्यवहारेषु प्रस्तुतेषु पणियगादिषु वा प्राश्निको न भवति, अपाया तत्थ, जो जिव्वति तस्स अप्पियं भवति । संपसारको नाम सम्प्रसारकः, तद्यथा-इमं वरिसं किं देवो वासिस्सति ण व ? त्ति, किं भंडं अग्घहिति वा न वा?, उभयथाऽपि दोषः, अधिकरणसम्भवात् अग्घिहिति ण वहि त्ति । णचा धम्मं अणुत्तरं एवंविधेन न भाव्यम् । कतकिरिओ णाम कृतं परैः कर्म पुट्ठो अपुट्ठो वा भणति शोभनमशोभनं वा एवं कर्त्तव्यमासीद् न 30 वेति वा । मामको णाम ममीकारं करोति देशे ग्रामे कुले वा एगपुरिसे वा ॥ २८ ॥
१एय चरंति खं १ खं २ पु १ पु २ वृ० दी०॥ २णातेणे महता खं १ पु १ पु २॥ ३ हणित्तए वृ० । धुणित्तए दी० ॥ ४दूमणतेहि खं १ खं २ पु १ पु २ वृपा० दी० ॥ ५ काहिते होज खं १ खं २ पु १ पु २॥ ६ण तावि खं २॥ ७ मामते
Jain Education Intemational
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org